درس های روزانه

درس ٩: آیۀ دوستی غیر از خودتان نگیرید

قول الله تعالی

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ بِطَانَةٗ مِّن دُونِكُمۡ لَا يَأۡلُونَكُمۡ خَبَالٗا وَدُّواْ مَا عَنِتُّمۡ قَدۡ بَدَتِ ٱلۡبَغۡضَآءُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡ وَمَا تُخۡفِي صُدُورُهُمۡ أَكۡبَرُۚ قَدۡ بَيَّنَّا لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ١١٨﴾[آل عمران: ۱۱۸]. گفته خداوند بزرگ:

(۱۱۸) ای اهل ایمان! نگیرید دوستی همراز غیر از خودتان، کوتاهی نکنند در آشفتگی شما، دوست دارند که شما رنج ببرید، همانا هویداست کینه از دهان‌های آنان و آنچه نهان کنند سینه‌های ایشان بزرگ‌تر است. همانا بیان کردیم آیت‌ها را برای شما اگر باشید بیندیشید. شرح: قوله تعالی: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾: این ندای خداوند به بندگان مؤمن او است. آن‌ها را ندا می‌کند که دوستانی از کفار نگیرند آن‌ها را بر اسرار و امور داخلی خود آگاه نسازند. بنابراین، می‌فرماید: ﴿لَا تَتَّخِذُواْ بِطَانَةٗ مِّن دُونِكُمۡ لَا يَأۡلُونَكُمۡ خَبَالٗا﴾: یعنی آن دوستان کافر در فاسدکردن امور و کارهای شما کوتاهی نخواهند کرد.

وقوله تعالی: ﴿وَدُّواْ مَا عَنِتُّمۡ﴾: یعنی دوست دارند سختی و مشقت شما را.

﴿قَدۡ بَدَتِ ٱلۡبَغۡضَآءُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡ﴾: به تحقیق که شدت بغض و کینه از دهان‌هایشان برای شما ظاهر شده است.

قوله: ﴿وَمَا تُخۡفِي صُدُورُهُمۡ﴾: یعنی آن شدت بغض و کینه که از شما در سینه‌ها می‌پرورند بزرگ‌تر از آن چیزیست که از دهان‌های‌شان آشکار می‌شود چنانکه دوست دارند که در مشقت قرار بگیرید.

وقوله تعالی: ﴿قَدۡ بَيَّنَّا لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ﴾بیان کردیم برای شما نشانه‌هائی که دشمنان شما را معرفی نموده و شما را از احوال و صفات‌شان باخبر می‌سازد. تا به وسیله آن آیات پند بگیرید. لذا آگاهی و عبرت آموخته و با آن‌ها دوستی نکنید چه آن‌ها غیر از فساد و شرارت و ضرر شما هدفی ندارند.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- آیت را با ترتیل و مکرر بخوان تا شنوندگان آن را حفظ کنند.

۲- شرح را به طور واضح بخوان و آنچه پوشیده است بیان کن.

۳- شنوندگان را آگاه کن: که بر مسلمان حرام است که با کفار دوستی کرده و آن‌ها را به راز‌ها و شئون قلبی خود مطلع سازد، چون آن‌ها برای مسلمانان جز ضرر و شر و فساد چیزی را دوست ندارند.

۴- آن‌ها را باخبر کن: که احسان خداوند بر مسلمانان زیاد است، پس باید به اطاعت از دستورات خدا و رسولش شکر آن را به جا آرند و از مظاهر احسان خداوند، نصایح و توجیهاتی است که در این آیت وارد شده است.