درس ۶: حدیث وصیت پیامبر جبه معاذ
قول النبي جلـمعاذ بن جبل س:«يَا مُعَاذُ وَاللَّهِ إِنِّى لأُحِبُّكَ أُوصِيكَ يَا مُعَاذُ لاَ تَدَعَنَّ فِى دُبُرِ كُلِّ صَلاَةٍ تَقُولُ: اللَّهُمَّ أَعِنِّى عَلَى ذِكْرِكَ وَشُكْرِكَ وَحُسْنِ عِبَادَتِكَ». ابوداود به سند صحیح خود از پیامبر روایت میکند که برای معاذ بن جبلسفرمودند: ای معاذ قسم به خدا که من تو را دوست دارم.
ای معاذ! بعد از هر نمازی این دعا را ترک مکن: ای خدا مرا بر ذکر و شکر و عبادت کاملت یاری بفرما. (رواه ابوداود به اسناد صحیح)
شرح: گفته رسول الله ج: ای معاذ! او را به اسمش یاد کردند، تا او را به آنچه سفارش میشود متوجه سازند معاذ همان جوان انصاری بود که رسول خدا او را به صفت قاضی به یمن فرستادند، زیرا دانش و فقاهتش را در امور دین میدانستند، پیامبر خدا به او فرمودند: به چه چیز حکم میکنی ای معاذ؟ معاذ گفت: به کتاب خدا. رسول الله گفتند: که اگر در کتاب خدا نیافتی؟ معاذ گفت: مطابق سنت رسول الله حکم میکنم. فرمودند: اگر در سنت رسول الله نیافتی؟ گفت: با رأی خود اجتهاد میکنم. رسول الله برایش فرمودند: حمد و سپاس خدای را که فرستادۀ رسولش را به آنچه خدا و رسول دوست دارند توفیق داد. این گفته پیامبر ج: «والله انی لاحبك»: قسم به خدا که من تو را دوست دارم، قسمی است تا عظمت موضوع سفارش را برایش بفهمانند. و گفته پیامبر ج: «لا تدعن»: ترک مکن بعد هر نمازی از نمازهای پنجگانه. و گفتهاش: «اعنی علی ذکرك وشکرك وحسن عبادتك»: از خدای تعالی بخواه که تو را بر تداوم ذکر زبانی و قلبی یاری نماید و همچنین بر مداومت شکر و حمد خدا در مقابل نعمتهایی که ارزانی فرموده و بر حسن عبادت یاری فرماید، زیرا اگر بنده عبادات را به خوبی انجام دهد ثواب مطلوبه را به دست میآورد.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- حدیث را با آرامش بخوان و تکرار کن تا بیشتر شنوندهها حفظ کنند.
۲- شرح حدیث را آرام بخوان و فهم آنچه برایشان مشکل است به لغت عامیانه بیان کن.
۳- برایشان بیان کن که سوگندخوردن برای موضوع مهم جائز است.
۴- برایشان بگو: که برای استفاده از تعلیم و تعلم، تبادلۀ محبت بین معلم و متعلم ضروری است.
۵- برایشان فضیلت ذکر و شکر را به اساس این فرمودۀ خدا بیان کن:﴿فَٱذۡكُرُونِيٓ أَذۡكُرۡكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِي وَلَا تَكۡفُرُونِ١٥٢﴾[البقرة: ۱۵۲]. «یاد کنید مرا تا شما را یادکنم و سپاسگزار من باشید ومرا ناسپاسی نکنید».
۶- برایشان بیان کنم: که حسن عبادت همانا اخلاص در عبادت خدای تعالی و ادای آن مطابق شریعت است طوری که زیاد و کم، مقدم و مؤخر نشده و در غیر زمان و مکان تعیین شده انجام نگیرد.
٧- برایشان بفهمان: که ذکر آنست که از طرف شارع بیان شده که قلب و زبان همآهنگ باشند.