درس ۱۶: حدیث کار مؤمن همه خیر است
قوله جفي رواية مسلم في صحيحه: «عَجَباً لأمْرِ المُؤمنِ، إنَّ أمْرَهُ كُلَّهُ لَهُ خيرٌ، ولَيسَ ذلِكَ لأَحَدٍ إلاَّ للمُؤْمِن، إنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ شَكَرَ فَكانَ خَيراً لَهُ، وإنْ أصَابَتْهُ ضرَاءُ صَبَرَ فَكانَ خَيْراً لَهُ. امام مسلم از رسول خدا جروایت کرده که فرمودند: شگفتا به کار مسلمان که همهاش خیر است و این افتخار به جز مسلمان نصیب دیگری نمیشود اگر به وی آسایش برسد شکر میکند و این برایش خیر است و اگر به او سختی و آزاری برسد صبر میکند و این هم خیر است. شرح: فرمودۀ رسول الله ج: «عَجَباً لأمْرِ المُؤمنِ» عجب وتعجب برای شگفتی کاری توأم با خوشوقتی گفته میشود و حال مؤمن کامل الایمان و صادق چنین است. اما مؤمن ناقص الایمان این کمالات را که در حدیث وارد شده درنمییابد و قوله ج«إنَّ أمْرَهُ كُلَّهُ لَهُ خيرٌ» مراد از امر مؤمن همان حال او است همه حالات او خیر است و قوله «ولَيسَ ذلِكَ لأَحَدٍ إلاَّ للمُؤْمِن» یعنی این خیریت تمام احوال، جز برای مؤمن میسر نمیشود و غیر مؤمن چنین خیریتی ندارد چون وقتی که به او خیری میرسد منع میکند و وقتی که به او مصیبتی میرسد جزع و فزع میکند وقوله ج«إنْ أَصَابَتْهُ سَرَّاءُ» یعنی وقتی که به او نعمتی و آسایشی میرسد خدا را ستایش میکند و سپاسگزار نعمت او است و این نعمت برای او خیر است وقوله ج«وإنْ أصَابَتْهُ ضرَاءُ» یعنی اگر ضرری مانند مرض و احتیاجی یا رنج و مشقت یا آزاری به او برسد صبر میکند جزع و فزع نمیکند و ناراحت نمیشود این ضرر نیز برای او خیر است. چون در مقابل، مُزد بزرگ را دریافت کرده و درجهاش در نزد خدای متعال بلندتر میگردد و کافی است برای او که در شمار صابرین و شاکرین قرار گیرد.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- حدیث را بخوان و تکرار کن و سامعین هم با تو تکرار کنند تا این که بدانی که آن را حفظ کردند.
۲- حدیث را با آرامش و جمله جمله بخوان و کوشش کن تا معنی به فهم شنوندگان برسد.
۳- ایشان را به فضیلت ایمان و اهل آن پند ده چون رستگاری آن کسی که پیامبر جدر حدیث بیان کردند به ایمان و تقوی بوده است.
۴- ایشان را به شکر تذکر ده و بیان کن که شکر، ستایش خدا و خرجنمودن نعمت است در راه رضای او تعالی.
۵- آنها را به مواضع سهگانۀ صبر تذکر ده: که آن عبارت است از: ۱- صبر بر طاعت. ۲- صبر از معصیت. ۳- صبر بر قضا و قدر.
۱- صبر بر طاعت پایبندی بر آن است. ۲- صبر از معصیت دوری از آن است. ۳- صبر بر قضاء، عدم جزع و فزع و ناراحتی است از آنچه به او میرسد.