درس های روزانه

درس ۳: آیۀ خوردن از گوشت که به نام خدا ذبح شود

قول الله عزوجل:

﴿وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا لَّيُضِلُّونَ بِأَهۡوَآئِهِم بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ١١٩﴾[الأنعام: ۱۱٩]. فرمودۀ خداوند أ:

(۱۱٩) و چه شده شما را که نخورید از آنچه نام خدا بر آن برده شده است، حالی که تفصیل داده است برای شما آنچه را حرام کرده است جز آنچه ناگزیر شوید بدان و همانا بسیاری گمراه می‌کنند به هوس‌های خود به نادانی و هرآینه پروردگار تو داناتر است به تجاوزکنندگان شرح: این آیت شأن نزولی دارد که به جهت آن نازل شده است، و آن چنین است که بعضی از مشرکین برای پیامبر جو مسلمانان گفتند: چگونه است که آنچه شما می‌کُشید گوشت آن را می‌خورید و آنچه را خدای می‌کُشد نمی‌خورید مرادشان خود مرده بود، پس خداوند این آیت را نازل فرمود: ﴿فَكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كُنتُم بِ‍َٔايَٰتِهِۦ مُؤۡمِنِينَ١١٨﴾[الأنعام: ۱۱۸]. «پس بخورید از آنچه برده شده است نام خدا بر آن اگر هستید که به آیات خدا ایمان دارید» و خدا به مسلمانان امر کرد تا از سخن مشرکین پیروی نکنند و ارشاد فرمود: ﴿وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ﴾یعنی چه چیز شما را از خوردن گوشت که به نام خدا ذبح شده منع می‌کند؟ ﴿وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ﴾حالی که تفصیل داده است برای شما آنچه که حرام کرده است و آن خود مُرده، خون، گوشت خوک و آنچه به نام غیر خدا ذبح شده باشد ﴿إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِ﴾یعنی آنچه ضرورت، شما را به خوردن آن وادار کند مثل ترس هلاکت از گرسنگی. بعداً خبر می‌دهد که بسیاری از مردم دیگران را به خواسته‌ای خود بدون علم گمراه می‌کنند، سپس آن گمراه‌کنندگان را مورد وعید قرار داده می‌فرماید: ﴿إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ﴾هرآئینه پروردگارت به تجاوزکاران داناتر است و نتیجه‌اش این است که خداوند به زودی کسانی که دیگران را بدون علم گمراه می‌کنند جزا می‌دهد، چون این کار را به پیروی از خواهش خود و آنچه شیاطین به ایشان مزین ساخته انجام می‌دهند.

راهنمائی برای مربی:

۱- آیت را به تکرار بخوان تا اکثراً آن را حفظ کرده باشند.

۲- شرح مطالب را همراه آنچه از معانی پوشیدۀ است بیان کن تا شنوندگان آن را بدانند.

۳- به آن‌ها بفهمان: که گفتن بسم الله در هنگام کشتار حیوان واجب است و هیچ حیوانی حلال نمی‌شود مگر این که در هنگام ذبح یا نحر آن بسم الله و الله اکبر گفته شود.

۴- به ایشان تعلیم ده: که بسم الله گفتن در آغاز طعام سنت است و مناسب نیست که به هیچ وقتی ترک شود، همان طوری که در وقت سوارشدن، لباس پوشیدن، واردشدن و بیرون‌شدن از مسجد بسم الله گفتن مشروع و مسنون می‌باشد.

۵- آن‌ها را از حلال‌گفتن و یا حرام‌گفتن چیزی بدون اصل شرعی از کتاب خدا، سنت پیامبر جو یا اجماع امت بیم ده و آن‌ها را گوشزد کن که اگر کسی بدون اصل شرعی و به نادانی به خواهش نفس خود چیزی را حلال و حرام می‌گوید عاقبت بدی در انتظار او خواهد بود.