درس ۱۳: آیۀ محافظت بر نمازها و اوقات آن
قول الله جل جلا له وعظم سلطانه:
﴿حَٰفِظُواْ عَلَى ٱلصَّلَوَٰتِ وَٱلصَّلَوٰةِ ٱلۡوُسۡطَىٰ وَقُومُواْ لِلَّهِ قَٰنِتِينَ٢٣٨﴾[البقرة: ۲۳۸]. فرمودۀ خداوند أ:
(۲۳۸) مواظبت کنید بر نمازها و نماز میانه و به پا ایستید برای خدا فروتنان. شرح: فرمودۀ خدای تعالی: ﴿حَٰفِظُواْ عَلَى ٱلصَّلَوَٰتِ﴾: مراد از محافظت بر نماز، ادای نماز است در اوقات معینهاش که وقت نماز صبح از طلوع صبح صادق تا طلوع آفتاب و وقت نماز ظهر از زوال آفتاب تا زیادشدن سایۀ هرچیز به مثلش و وقت عصر از زیادشدن سایۀ هر چیز به مانندش تا غروب آفتاب و وقت نماز شام از غروب آفتاب تا گمشدن شفق سرخرنگ، و وقت نماز عشا از رفتن شفق سرخ تا طلوع صبح صادق است.
و از جمله محافظت بر نماز ادای آنست با تمام شرایط مثل دخول وقت، طهارت، پوشیدن عورت و استقبال قبله با رعایت تمام ارکان و سنتهای آن و ادانمودن آن به جماعت در مساجد خدا. و مراد ﴿وَٱلصَّلَوٰةِ ٱلۡوُسۡطَىٰ﴾: نماز عصر و صبح است و معنی وسطی الفضلی نماز با فضیلت است و همانا فرمودۀ رسول الله ج: «من صلی البر دين دخل الجنة»: «کسی که بخواند دو نماز وقت سرد را داخل جنت میشود». منظورش از بر دین نماز صبح و عصر است و فرمودۀ خدای تعالی:﴿وَقُومُواْ لِلَّهِ قَٰنِتِينَ﴾: مراد ترک سخن است در نماز چه در ابتدای اسلام در نماز صحبت میکردند تا که این آیه نازل شد دیگر سخن نزدند. و از معناهای قنوت خشوع است و خشوع با سکوت و عدم صحبت توام است.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیه را به تکرار بخوان تا شنوندهها آن را خوب حفظ نمایند.
۲- شرح را به آرامش بخوان و در هر معنی توقف نموده و آن را بیان کن.
۳- تعلیمشان ده که محافظت بر نماز واجب است و تارک آن گناه کار است.
۴- تعلیمشان ده: آن که نماز را از وقتش بیرون میکند بر نماز محافظت ننموده و در تحت وعید ﴿فَوَيۡلٞ لِّلۡمُصَلِّينَ٤ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَن صَلَاتِهِمۡ سَاهُونَ٥﴾[الماعون: ۴-۵]. «پس وای بر نمازگزارانی که. در نماز خود سهل انگاری میکنند». شامل است.
۵- برایشان یادآور شو: که نماز نور است پس کسی که آن را ترک نماید نور ایمانش خاموش شده و العیاذ بالله کافر میگردد.
۶- برایشان یادآور شو: که سنگینترین نماز بر منافقین نماز عشا و صبح است.
٧- تعلیمشان ده: هرآن که نماز خفتن را به جماعت ادا نماید مثل اینست که نیمی از شب را قیام کرده است و هرکه نماز صبح را به جماعت ادا نماید مثل اینست که تمام شب را قیام کرده است.