درس ۲۳: آیۀ سرای آخرت از آن پرهیزگاران است
قول الله جل جلاه:
﴿تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ٨٣﴾[القصص: ۸۳]. فرمودۀ خداوند جل جلاه:
(۸۳) اینک سرای آخرت را برای کسانی قرار دادیم که نمیخواهند در روی زمین تکبر کنند و نه فساد کنند و سرانجام نیک برای پرهیزگاران است. شرح: فرمودۀ خدای تعالی: ﴿تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ﴾: این جمله ابتدائیه، آغاز تشویقیست در وصف سرای آخرت، زیرا دنیای فانی بر سرای آخرت سبقت گرفته است و خداوند با این گفتهاش از آن خبر میدهد: ﴿نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ﴾: یعنی سرای آخرت مأوا و منزل کسانی میباشد که نمیخواهند در این زندگی دنیا بر مردم مسلط شده و بر آنها خودخوهی و تکبر ورزند و نه با ارتکاب گناه مانند شرک، قتل، زنا، دزدی و شرابخواری بر زمین فساد نمایند. و فرموده خدای تعالی: ﴿وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ﴾: جمله تعقیبی و پیرو جملۀ پیشترش میباشد که حامل مژده و بشارت است به نیکی و حسن عاقبت هم در این دنیا و هم در آخرت. و اهل آخرت پرهیزگارانیاند: که از عذاب خدا ترسیده و اوامر و نواهیاش را اطاعت کردند، زیرا انجام اوامر الهی نفس را تزکیه نموده و او را برای نعمتهای سرای آخرت آماده میسازد و هرگاه نفس تزکیه و پاک گردد صاحبش را از مهالک و پرتگاههای دنیا و پستیها دور مینماید، زیرا دوریکردن از نواهی طهارت نفس را حفظ نموده و از بدیهای زندگی دنیا نگهداریش مینماید.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیت را با قرائت خوب بخوان و شنوندهها با تو تکرار نمایند تا بیشترشان آن را حفظ نمایند.
۲- شرح را بخوان و معنی هر جمله را بیان کن و تکرار نما تا شنوندهها بفهمند.
۳- آگاهشان گردان که این آیه آرزوهای بیهودۀ آنانی را که میگفتند: با ایمان هیچ چیز ضرر نمیرساند و مؤمنان همگی نجاتیافتگاناند از بین برد چنانکه فضیل بن عیاض گفته است که برای اهل آخرت شروطی وضع شده که از جمله: ایشان در روی زمین برتری جویی و فساد را اراده ندارند.
۴- پندشان ده: که علی بن الحسین سدر حالی که سواره بود بر مساکینی گذشت که نان خشک میخوردند برایشان سلام نمود سپس او را به غذای خود دعوت نمودند این آیه را خواند: ﴿تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ﴾و از اسپش فرود آمد و با اوشان غذا خورد.
۵- برایشان یادآور شو که عاقبت نیک و پسندیده در دنیا و آخرت خاص برای پرهیزگارانی است که از شرک و گناه پرهیز نموده و به آن نزدیک نمیشوند.