درس ۶: حدیث پایین‌ترین و عالی‌ترین درجه در بهشت
قول النبي ج: إِنَّ أَدْنَى أَهْلِ الْجَنَّةِ مَنْزِلَةً لَيَنْظُرُ فِى مُلْكِهِ مَسِيْرَة أَلْفَىْ سَنَةٍ يَرَى أَقْصَاهُ كَمَا يَرَى أَدْنَاهُ يَنْظُرُ إِلَى أَزْوَاجِهِ وَخَدَمِهِ وَإِنَّ أَفْضَلَهَمْ مَنْزِلَةً لَيَنْظُرُ إِلَى وَجْهِ اللَّهِ تَعَالَى كُلَّ يَوْمٍ مَرَّتَيْنِ. پیامبر اسلام جمی‌فرمایند: پایین‌ترین اهل بهشت کسی است که در ملک خود از بهشت به مسافت دو هزار سال راه می‌بیند که ابتدا و انتهای آن در دیدن یکسان است به همسران و خدمه‌اش نظر می‌کند. و بلندترین آنها در درجه، روزی دوبار وجه خداوند را مشاهده می‌کند. (رواه الترمذی واحمد)
شرح: این فرمودۀ پیامبر: «إِنَّ أَدْنَى»: تا پایان حدیث از حال بهشتیان خبر می‌دهد، تا مؤمنان را تشویق کند که در انجام کارهای مانند: ایمان به خداوند، کردار شایسته و دوری از شرک و گناه بکوشند، تا از اهل بهشت گردند، معنی أدنی: پایین‌ترین مرتبه، این فرموده پیامبرج: «لَيَنْظُرُ فِى مُلْكِهِ مَسِيْرَة أَلْفَىْ سَنَةٍ» یعنی همین مؤمن که پایین‌ترین اهل بهشت است، در درجه آنقدر از مملکت برایش داده می‌شود که وسعت آن دو هزار سال راه است. و او آخر مملکت خود را مانند ابتدای آن می‌بیند. و این فرموده: «كَمَا يَرَى أَدْنَاهُ»: «چنانچه آخرش را می‌بیند» که این هم تزیید در نعمت و تکریم بیشتری است. و این فرموده پیامبرج: «كَمَا يَنْظُرُ إِلَى أَزْوَاجِهِ وَخَدَمِهِ» یعنی به تمام ملک وسیعی که خداوند برایش عنایت کرده طوری می‌بیند که به سوی زنان و خدمه‌اش می‌نگرد. «وَإِنَّ أَفْضَلَهَمْ مَنْزِلَةً» بهترین اهل بهشت که مؤمنین پرهیزگار هستند. «لَيَنْظُرُ إِلَى وَجْهِ اللَّهِ تَعَالَى كُلَّ يَوْمٍ مَرَّتَيْنِ»: این بزرگترین نعمت اهل جنت است، زیرا دیدار خداوند دلالت بر رضایت او از بنده دارد، و رضای خداوند نعمتی است که مافوق آن نعمتی نیست. در سورۀ قیامت خداوند بزرگ می‌فرماید: ﴿وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ٢٢ إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ٢٣﴾[القیامة: ۲۲-۲۳]. «در آن روزچهره‌ها تازه و تابان است و به سوی پروردگار خویش نظر کنند».
راهنمائی‌هایی برای مربی:
۱- حدیث را بخوان و به آرامش تکرار کن تا بدانی که اکثراً آن را حفظ کرده‌اند.
۲- شرح را بخوان و هر جمله را جدا تفسیر کن تا همگان آن را بفهمند.
۳- آنها را آگاه کن: که بهشتیان در منزلت و مقام خود تفاوت دارند تا این که منزل بعضی از بهشتیان از بالا چنان دیده می‌شود که مانند ستاره گذرنده در آسمان است و این فرق نسبت به تفاوت اعمال شایسته‌شان در دنیا است.
۴- برای‌شان بگو: که دیدار خداوند در آخرت ممکن است و خداوند دیده می‌شود و انکار از آن گمراهی است.
۵- به آنها خبر ده: که حورعین در قرآنکریم آمده مانند فرموده خداوند: ﴿وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ﴾[الطور: ۲۰]. «و«حور العین» را به همسری آنها در می‌آوریم!» و همچنین از خدمه در قرآنکریم یاد شده، می‌فرماید: ﴿يَطُوفُ عَلَيۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ١٧ بِأَكۡوَابٖ وَأَبَارِيقَ وَكَأۡسٖ مِّن مَّعِينٖ١٨﴾[الواقعة: ۱٧-۱۸]. «وجوانانى جاودان براى خدمتگزارى پیوسته گرداگرد آنان مىگردند. با قدحها و کوزهها و جامهایى از نهرهاى جارى بهشتى».