درس ۱۴: حدیث بنای اسلام بر پنج چیز است
قول النبي ج: «بُنِىَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُول اللَّه، وَإِقَامِ الصَّلاَةِ، وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَحَجِّ الْبَيْتِ، وَصَوْمِ رَمَضَانَ». فرمودۀ رسول خدا ج: بنا شده است اسلام بر پنج چیز، گواهیدادن به این که خداوند واحد است و محمد رسول خداست، برپاداشتن نماز و دادن زکات و حج بیت الله و روزه ماه رمضان. (رواه الشیخان)
شرح: فرموده رسول خدا: «بُنِىَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ»: معنایش اینست که خداوند أدین اسلام را بر پنج اساس که عبارت از شهادتین و اقامۀ نماز و دادن زکات و روزه رمضان و حج بیت الله الحرام است بنیانگذاری کرده است که در صحت نماز و زکات و روزه و حج کلمۀ شهادتین شرط است، زیرا تا هنگامی که شخص ادای کلمۀ شهادتین را ننماید مکلف به انجام چهار رکن دیگر نمیشود. و معنی: «شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ» اینست که شخص از علم و اعتقاد صحیحش خبر میدهد که غیر خدا مستحق بندهگی کردن نیست و بندگی عبارت از طاعتیست که با محبت و تعظیم و نهایت خوف و ترس از خدا توأم باشد. و معنی شهادت «وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُول اللَّه» اینست: که شخص از علم و اعتقاد درستش خبر میدهد که حضرت محمد جرسول خداست که برای هدایت عموم مردم فرستاده شده است تا آنها را از تاریکیهای کفر درآورده و به نور ایمان هدایت فرماید. و معنی«إِقَامِ الصَّلاَةِ» ادای نمازهای پنجگانه صبح، ظهر، عصر، شام و خفتن است با رعایت تمام شروط و ارکان و واجبات و سنتهای آنها. و معنی «إِيتَاءِ الزَّكَاةِ»: بیرونکردن مال است و دادن آن به مستحقان آن که در آیت سوره توبه ذکر شده است: ﴿إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ...﴾[التوبة: ۶۰]. و در این حدیث، صوم در اخیر یاد شده زیرا که قواعد صوم سهلتر و سبکتر است.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- حدیث را به آهستگی بخوان و شنوندهها آهسته پیروی کنند تا اکثریتشان آن را حفظ نمایند.
۲- شرح را جمله، جمله بخوان و معانی آن را برایشان تفسیر و بیان کن تا بدانند.
۳- تعلیمشان ده: که صحت و قبول قواعد چهارگانه موقوف بر ادای شهادتین است زیرا کسی که به خداوند أ ایمان نداشته باشد و به وحدانیتش اقرار نکند و به رسالت حضرت محمدج اقرار ننماید عبادتش مورد قبول واقع نمیشود.
۴- برایشان یادآور شو: کسی که گواهی دهد: که خدا یکی است و محمد ج رسول خداست سپس نماز نخواند او شرعاً مستحق قتل است و کسی که از دادن زکات سرباز زند باید جبراً از او گرفته شود و کسی که روزه و یا حج را در حالی که قدرت داشته باشد ترک نماید شرعاً باید کشته شود.
۵- تعلیمشان ده: که زمان ادای حج وسیع است و به صورت فوری نیست ولی بر مسلمان لازم است که فرصت را از دست ندهد و هر وقتی که بر ادای حج قدرت یافت بر آن مبادرت کند.