درس ۱٩: آیۀ فرشتگان بدون اذن خدا شفاعت نمیکنند
قول الله تعالی:
﴿وَلَا يَشۡفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ٱرۡتَضَىٰ وَهُم مِّنۡ خَشۡيَتِهِۦ مُشۡفِقُونَ٢٨ وَمَن يَقُلۡ مِنۡهُمۡ إِنِّيٓ إِلَٰهٞ مِّن دُونِهِۦ فَذَٰلِكَ نَجۡزِيهِ جَهَنَّمَۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ٢٩﴾[الأنبیاء: ۲۸-۲٩]. گفته خداوند بزرگ:
(۲۸) و شفاعت نکنند جز برای هرکه خواهد و ایشانند از ترس او هراسان (۲٩) و هرآنکه بگوید ازیشان منم خدائی جز او، پس جزا دهیم او را به دوزخ بدینگونه کیفر دهیم ستمکاران را. شرح: ﴿وَلَا يَشۡفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ٱرۡتَضَىٰ﴾یعنی فرشتگان برای کسی شفاعت نمیکنند، مگر کسی را که خداوند راضی باشد که در جوار او به دارالسلام جنت قرار گیرد. چنین کسی بعد این که از دوزخ نجات پیدا میکند فرشتگان برای ورودش به بهشت شفاعت میکنند. میفرماید: ﴿وَهُم مِّنۡ خَشۡيَتِهِۦ مُشۡفِقُون﴾یعنی همان فرشتگان که جاهلان عرب آنها را پرستش کرده و دختران خدا میپندارند و به اوشان امید شفاعت دارند آنها خود از خداوند ترسگارند، پس چگونه عبادت آنها به امید شفاعت جواز دارد میفرماید: ﴿وَمَن يَقُلۡ مِنۡهُمۡ إِنِّيٓ إِلَٰهٞ مِّن دُونِهِ﴾: یعنی هرکه از فرشتگان فرضاً ادعا کند که من خدا هستم و مرا پرستش کنید، ﴿فَذَٰلِكَ نَجۡزِيهِ جَهَنَّمَ﴾: سزای او دوزخ است برای ادعای خدائیش و رضا به عبادت دیگران او را میفرماید: ﴿كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ﴾یعنی چنانکه فرشتگانی را که ادعای خدائی دارند جزا میدهیم، همچنین ستمکاران مشرک را که به عبادت فرشتگان، پیامبران، صالحین و دیگر چیزها از قبیل بتان، درختان، سنگها، شهوتها و آرزوهای نفس بر خود ستم کردهاند، نیز جزا خواهیم داد.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- هردو آیت کریمه را بخوان و تکرار کن تا حفظ نمایند.
۲- شرح را جمله جمله بخوان و آنچه را لازم است تفسیر کن.
۳- به ایشان بگو: که هیچ یکی از مخلوقات نمیتواند در بارۀ کسی شفاعت کند، مگر هنگامی که خداوند از شفاعتش راضی باشد و برایش اجازه شفاعت داده باشد.
۴- به ایشان بگو: که برای مشرک کسی شفاعت نمیکند، زیرا او محکوم به خلود در آتش است، خداوند میفرماید: کسی که به خدا شریک آرد به تحقیق جنت بر او حرام است و جایگاهش آتش و ستمکاران را یاریدهندۀ نیست.
۵- به ایشان بگو: که درخواست عوام که میگویند: ای رسول خدا! برای ما شفیع باش و ای پیامبر! از خدا بخواه تا تو را در بارهام شفیع بگرداند، جواز ندارد طریقۀ درست چنین است که از خداوند طلب کنیم تا رسول خود را برای ما شفیع بگرداند.