درس ۱۳: آیۀ مؤمنان برادر یکدیگرند
قول الله تعالی:
﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةٞ فَأَصۡلِحُواْ بَيۡنَ أَخَوَيۡكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ١٠﴾[الحجرات: ۱۰]. فرمودۀ خداوند بزرگ:
(۱۰) همانا مؤمنان باهم برادرند، در میان برادران خود صلح را برقرار سازید و از خدا بترسید تا رحم شوید. شرح: فرمودۀ خداوند أ: ﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةٞ﴾: این شعاریست از جانب خدای تعالی که با آن برادری اسلامی را میان مؤمنان برقرار میسازد، چنانچه رسول الله جفرموده: مسلمان برادر مسلمان است، لذا بر مسلمین لازم است این برادری را که خداوند أبرقرار نموده، پذیرفته و مراعات نمایند، و هرگاه نزاعی بین دو مسلمان پیش آمد که به این برادری ایمانی زیان وارد میکرد، بر مسلمانان دیگر تعیین مکلف شده که آنچه روابط و رشتههای اُخوت و برادری را خراب کرده باشد، اصلاح نمایند تا روحیۀ تعاون بر نیکوکاری و تقوی در بینشان جاری گردیده و به وظیفۀ امر به معروف و نهی از منکر عمل کرده باشند، فرق نمیکند که این نزاع بین دو فرد ایجاد شده باشد یا بین دو گروه یا دو کشور. و هرگاه مسلمانان از ادای این واجب اصلاح ذات البین بازماندند در حقیقت از فرمان پروردگار سر پیچیده و از اطاعتش خارج شده و خویشتن را در معرض عذاب الهی قرار دادهاند چنانچه این فرمودۀ خدای تعالی أ: ﴿وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ﴾«وتقوای الهی پیشه سازید تا مشمول رحمت شوید». مؤید این مسئله است. اگر مسلمانان از خدای بزرگ نترسیدند و از آشتیدادن مسلمانان و ایجاد صلح در میان جنگجویان، خودداری کردند، خداوند بر آنها عذاب نازل کرده زیرا اوشان اهل رحمت نیستند، ازین جاست که خداوند أتقوای خود را که صلح در میان مؤمنان است به رسیدن رحمت خویش در حال و آینده وابسته کرده میفرماید: ﴿لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ﴾: تا این که شما به واسطه این میانجیگری و اصلاح مورد رحمت شاملۀ خداوند أقرار گیرید.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیت را به تجوید بخوان و چند مرتبه تکرار کن تا بیشتر شنوندگان آن را یاد بگیرند.
۲- هر جمله از شرح را جدا جدا بخوان و معنی هر جمله را تفسیر کرده و بیان کن تا نکتههای پوشیدۀ آن بر شنوندگان واضح گردد.
۳- آنها را آگاه کن و هشدار بده که این برادرکشی و جنگ داخلی که امروز در میان مسلمانان وجود دارد به علت فروگذاشتن آشتی و ترک صلاح در میانشان است.
۴- ایشان را از عواقب و خیم تفرقه و اختلاف در میان مسلمانان برحذر کن.
۵- آنها را به فرمودۀ پیامبر ج: «مسلمان برادر مسلمان است بر وی ستم نمیکند، خوارش نمیسازد، به وی دروغ نمیگوید و او را به دشمن نمیسپارد، همه چیز مسلمان بر مسلمان حرام است: خون، آبرو و مال او».