درس ۲۱: آیۀ نیکوکاران به نذر خود پایبند میباشند
قول الله تعالی:
﴿يُوفُونَ بِٱلنَّذۡرِ وَيَخَافُونَ يَوۡمٗا كَانَ شَرُّهُۥ مُسۡتَطِيرٗا٧﴾[الإنسان: ٧].
وقول الله تعالی:
﴿وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن نَّفَقَةٍ أَوۡ نَذَرۡتُم مِّن نَّذۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُهُۥۗ وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٍ٢٧٠﴾[البقرة: ۲٧۰]. فرموده خدای بزرگ:
(٧) پایدار مانند بر نذر و ترسند روزی را که شر و بدی آن، گسترده است.
(سورۀ انسان: آیۀ ٧)
و فرمودۀ خدای بزرگ:
(۲٧۰) و آنچه انفاق کرده اید از نفقه یا نذر کردید از نذر همانا میداندش خدا و نیست ستمکاران را یاران. شرح: میفرماید: ﴿يُوفُونَ بِٱلنَّذۡرِ﴾یعنی هنگامی که برای خداوند نذری کنند، مانند این که میگوید: بر من نذر باشد که چند روز روزه بدارم، یا آن مقدار صدقه کنم، یا چند رکعت نماز بخوانم و یا جهاد کنم، همانا به نذرشان وفا میکنند و آن را فرو نمیگذارند. مگر که از انجام آن کاملاً ناتوان گردد که در چنین حالتی از نذر خود کفارۀ مانند کفارۀ سوگند بپردازد و از خدای بزرگ طلب مغفرت و پوزش بخواهد که نتوانسته عبادت مطلوبه را انجام دهد. میفرماید: ﴿وَيَخَافُونَ يَوۡمٗا كَانَ شَرُّهُۥ مُسۡتَطِيرٗا﴾: مستطیر آن است که طولانی و پراکنده باشد زیان آن به همه کس و همه جا برسد. میفرماید: ﴿وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن نَّفَقَةٍ﴾: یعنی اگر صدقۀ شما اندک یا بسیار باشد خداوند به آن آگاهی کامل دارد و شما را به انجام آن جزای موافق میدهد. میفرماید: ﴿أَوۡ نَذَرۡتُم مِّن نَّذۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُهُ﴾و خداوند به نذرتان نیز آگاهی دارد پاداشتان را عنایت میکند. میفرماید: ﴿وَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ أَنصَارٍ﴾. خداوند مؤمنین را بیم میدهد ازین که در صدقات خود تقصیر نموده و ستم روا دارند، مانند این که در نیت خود ارادۀ غیر خدا را داشته باشند یا آن را به کسی که مستحق نیست بدهند و یا حقداران را محروم نمایند یا نذر کرده و به آن وفا نکنند و یا به نام غیر خداوند نذر کنند که در این صورتها، ستمگار محسوب میشوند و روز قیامت برای ستمکاران یاریدهندۀ نیست که آنها را نجات بخشد.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- هردو آیت کریمه را تکرار کن تا شنوندگان حفظ نمایند.
۲- شرح را جمله به جمله واضح بخوان و آنچه را لازم است تفسیر کن.
۳- به ایشان بگو: که نذرکردن به نام غیر خدا گناه است، لذا برای مسلمان حلال نیست که چنین کاری انجام دهد.
۴- به ایشان بگو: نذر عبادتست و آن که برای خدا نذری کرده باشد لازم است که آن را انجام دهد و هرگاه از ادای نذرش به سببی عاجز ماند باید کفارۀ یمین را که غذادادن به ده نفر مسکین است بپردازد و اگر قدرت اطعام نداشت سه روز روزه بدارد.
۵- به ایشان یادآور شو: اگر نذر نمود که گناهی انجام دهد چنین نذری را نباید وفا نماید ولی کفاره آن را که کفارۀ سوگند است باید بپردازد و اگر چیزی را نذر کرد که در قدرت و تواناییاش نبود، ادای آن نذر واجب نیست، ولی کفاره یمین را باید بپردازد.