درس های روزانه

درس ۲: حدیث مؤمن انصار را دوست می‌دارد

قول النبي ج: الأَنْصَارُ لاَ يُحِبُّهُمْ إِلاَّ مُؤْمِنٌ، وَلاَ يُبْغِضُهُمْ إِلاَّ مُنَافِقٌ، فَمَنْ أَحَبَّهُمْ أَحَبَّهُ اللَّهُ، وَمَنْ أَبْغَضَهُمْ أَبْغَضَهُ اللَّهُ.«رواه البخاري»

وَقوله: لَوْلاَ الْهِجْرَةُ لَكُنْتُ مِنَ الأَنْصَارِ. پیامبرج می‌فرماید: انصار را دوست نمی‌دارد مگر شخص مؤمن و دشمن نمی‌دارد ایشان را مگر شخص منافق، پس کسی که ایشان را دوست دارد، خداوند او را دوست می‌دارد و کسی که آنان را دشمن می‌دارد، خداوند وی را دشمن می‌دارد. و نیز می‌فرماید: اگر برتری هجرت نمی‌بود من یک فردی از انصار می‌بودم. (صحیح البخاری)

شرح: می‌فرماید: «الأَنْصَارُ لاَ يُحِبُّهُمْ»، انصار جمع ناصر و یا نصیر است و مراد از ایشان دو قبیلۀ اوس و خزرج است که در مدینه سکونت داشتند، به این سبب انصار نامیده می‌شوند که پیامبر ÷و اصحاب‌شان را نصرت دادند و دین مقدس اسلام را تقویت کردند و جز شخص مؤمن انصار را دوست نمی‌دارد، زیرا خداوند انصار را دوست می‌دارد، لذا آن که دوست داشته باشد آنچه را که خداوند دوست دارد، همانا مؤمن است و اگر دشمنی داشت به آنچه خدا دوست دارد کافر است و اگر کفر خود را بپوشد منافق است. می‌فرماید: «فَمَنْ أَحَبَّهُمْ أَحَبَّهُ اللَّهُ». پس کسی که ایشان را دوست دارد خداوند او را دوست می‌دارد، زیرا انصار اولیاء و دوستان خدا هستند و کسی که آنان را دشمن دارد خداوند او را دشمن می‌دارد، زیرا چنین کسانی دشمن خدا و دشمن دوستان او می‌باشند. می‌فرماید: «لَوْلاَ الْهِجْرَةُ لَكُنْتُ مِنَ الأَنْصَارِ». اگر فضایل هجرت و ثوابی که مهاجر در آخرت از نعمت‌های خداوند و رضامندی او تعالی به دست می‌آورد نبودی من شخصی از انصار می‌بودم یعنی خود را بدیشان نسبت می‌دادم و می‌گفتم: من مردی انصاری و از جملۀ ایشان می‌باشم. این حدیث مبارک بلندی منزلت و درجات هجرت و نصرت و مهاجرین و انصار را بیان می‌کند.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- هردو حدیث را به نحو احسن چندین بار تکرار کن تا شنوندگان حفظ کنند.

۲- شرح را جمله جمله بعد از جمله دیگر بخوان و هرجا که توضیح لازم است واضح ساز.

۳- ایشان را به شرافت مهاجرین و انصار آگاه کن تا بدانند که محبت ایشان واجب و دشمنی آن‌ها حرام است.

۴- به ایشان بفهمان: که طعنه‌زدن به یکی از صحابه مهاجر باشد یا انصار گناه کبیره است، زیرا دوستی این حضرات نشانۀ ایمان و دشمنی‌شان نفاق به شمار می‌رود.

۵- به آنان بگو: که هرکس به سلف صالحین طعن می‌زند، قصد ویرانی اسلام را دارد و چنین اعمال روش خوارج و مردم گمراه می‌باشد که از این کردار زشت به خدا پناه می‌بریم.