درس ۲۳: آیه با ندای آذان جمعه به یاد خدا بشتابید
قول الله تبارک وتعالی:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ٩﴾[الجمعة: ٩]. گفته خداوند:
(٩) ای کسانی که ایمان آوریده اید! هرگاه بانگ داده شود برای نماز از روز جمعه، پس بشتابید به سوی یاد خدا و رها کنید معامله را این بهتر است برای شما اگر بدانید. شرح: می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ﴾: یعنی ای کسانی که خدا را به پروردگاری و دین اسلام را به حقانیت و محمد جرا به پیامبری قبول کردید، می‌فرماید: ﴿إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ﴾: یعنی هنگامی که مؤذن برای نماز جمعه آذان گوید: مراد درین جا آذانی است که پیش روی امام در هنگام خطبه بر منبر داده می‌شود. می‌فرماید: ﴿مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ﴾: یعنی هنگامی که مؤذن برای نماز جمعه آذان گوید و این که در این آیه لفظ «یوم الجمعه» قید شده نشان می‌دهد که آن نماز جمعه است نه نمازی که به دیگر روزها خوانده می‌شود. می‌فرماید:
﴿فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ﴾یعنی به سوی یاد خدا بروید که شنیدن خطبه و ادای نماز جمعه است. می‌فرماید: ﴿وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ﴾: یعنی خرید و فروش را بگذارید، گرچه در آیت لفظ بیع یاد شده، ولی شامل شراء را نیز می‌شود، زیرا هیچ فروشی بدون خرید صورت نمی‌گیرد. و چون امر در اینجا برای وجوب است، پس فروش مانند خرید مشمول دیگر معاملات از هنگام آذان خطبه، حرام می‌گردد.
می‌فرماید: ﴿ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ﴾: یعنی رفتن به طرف نماز و ترک خرید و فروش برای حال و آینده‌تان مفیدتر است، اگر ارزش خیر و پاداشی را که از جانب خدا دریافت می‌کنید بدانید.
راهنمائی‌هایی برای مربی:
۱- آیت کریمه را بخوان و تکرار کن تا شنوندگان حفظ نمایند.
۲- شرح را جمله جمله بخوان و آنچه لازم است توضیح ده.
۳- به ایشان بگو: که نماز جمعه بر همه فرض است، بغیر زن، برده، مریض و مسافر.
۴- آن‌ها را از ترک نماز جمعه برحذر دار، زیرا پیامبر جمی‌فرماید: باید مردم از ترک نمازهای جمعه خودداری نمایند، یا این که بر دل‌هایشان مهر می‌نهد که از جملۀ غافلان باشند.
۵- به ایشان آداب رفتن به نماز جمعه که عبارت است از غسل و پوشیدن بهترین لباس و استعمال خوشبوئی و زودرفتن به مسجد جامع، قبل از داخل‌شدن وقت، تعلیم ده.