درس ۵: آیۀ حقوق زنان بر مردان
قال الله أ:
﴿وَلَهُنَّ مِثۡلُ ٱلَّذِي عَلَيۡهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ وَلِلرِّجَالِ عَلَيۡهِنَّ دَرَجَةٞۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ﴾[البقرة: ۲۲۸]. فرمودۀ خدای بزرگ است:
(۲۲۸) برای زنان است مثل آنچه بر آنان است به متعارف و مردان را است بر زنان درجۀ و خدا است عزتمند و با حکمت. شرح: فرمودۀ خداوند بزرگ: ﴿وَلَهُنَّ مِثۡلُ ٱلَّذِي عَلَيۡهِنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ﴾یعنی برای زنان بر شوهران حقوق و واجباتی است، همانطوری که زنان بر شوهران حقوق و واجباتی دارند فرمودۀ خداوند: ﴿بِٱلۡمَعۡرُوفِۚ﴾معروف چیزی است که شریعت آن را به عنوان حق در میان زن و شوهر شناخته باشد، زیرا آنچه را شریعت منکر قرار داده و حق نشناخته باشد در آن هیچگونه خیری وجود ندارد نه در آینده و نه در حال، بلکه همۀ آن سبب اذیت و شر است ﴿وَلِلرِّجَالِ عَلَيۡهِنَّ دَرَجَةٞۗ﴾مردان را بر زنان برتری است این برتری درجۀ قیمبودن مردان در شئون زندگی و سرپرستی زنان است که شوهران از آب و غذا لباس و مسکن گرفته تا وسیلۀ حمل و نقل و تداوی زنانشان را باید فراهم کنند و آنها را از هرگونه گزند و آسیبی حفظ کنند و این همه مسئولیتها است که درجۀ مردان را نسبت به زنان بلندتر کرده است، لذا زن تحت فرمان، و مرد فوق آن قرار گرفته است، چنانکه خداوند در بارۀ زن نوح و زن لوط علیهما السلام میفرماید: ﴿كَانَتَا تَحۡتَ عَبۡدَيۡنِ مِنۡ عِبَادِنَا صَٰلِحَيۡنِ﴾[التحریم: ۱۰]. «این دو زن تحت دو تن از بندگان نیکوکار ما قرار د اشتند»، از اینجاست که میگوئیم: ادعای مساوات مرد و زن خطای فاحش است، چنانچه این ادعا، شعار عدۀ از مردم نادان غربزده بیدین و بیتقوی میباشد فرمودۀ خداوند: ﴿وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٞ﴾خداوند توانا و با حکمت است.
یعنی خداوند بر تمام کارها مسلط است و بر بندگان خود تسلط دارد و در امور تشریعی خود دارای حکمت است که اگر چیزی را حلال و یا حرام کرده و یا عملی را واجب و یا نهی نموده همانا در آن حکمت عالیۀ وجود داشته است پس بر ما واجب است که در مقابل خدای بزرگ تسلیم شده و همه کارها را به وی مفوض کنیم و در قانون و شریعت خداوندی و دستورات و منهیات او نزاع نداشته باشیم.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیت را به تجوید بخوان و شنوندگان تکرار کنند تا حفظ شود.
۲- آیت را جمله جمله بخوان و معانی پوشیدۀ آن را بیان کن: تا شنوندگان بفهمند.
۳- به ایشان بفهمان: که زنان را بر مردان حقوقی است چنانکه مردان بر ایشان حقوقی دارند و واجب است هریک از زن و مرد بدین حقوق اعتراف کنند و آن را به طور کامل و بدون نقص برای طرق مقابل خود اداء کنند، و گرنه گنهکاراند.
۴- و نیز آنها را بفهمان: که حقوق زن بر مرد عبارت از نفقۀ زن است یعنی غذا، آب، مسکن و لباس به طور پسندیده و رایج در عرف و حد اقل در مدت چهار ماه یک آمیزش و از هر چهار شب یک شب در نزد او شب سپریکردن است.
۵- به آنها بیاموز: که حقوق مرد بر زن عبارت از فرمانبرداری شوهر در کار پسندیده و حفظ مال و آبروی او است که بدون اجازۀ وی بیرون نشود و وقتی که شوهر میل داشت، نفس خود را به وی تسلیم کند.