درس های روزانه

درس ۱۶: حدیث نسبت‌دادن حدیث دروغ به پیامبر

قول النبي ج: إِنَّ كَذِبًا عَلَىَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ عَلَى أَحَدٍ فَمَنْ كَذَبَ عَلَىَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ وَقَوله: مَنْ حَدَّثَ عَنِّى حَدِيثًا وَهُوَ يُرَى أَنَّهُ كَذِبٌ فَهُوَ أَحَدُ الْكَاذِبَيْنِ. پیامبر جمی‌فرماید: همانا دروغ‌گفتن از زبان من مانند دروغ‌گفتن از زبان یکی از شما نیست، کسی قصداً بر من دروغ می‌بندد، پس نشیمنگاه خود را در آتش دوزخ آماده بداند. و نیز می‌فرماید: کسی که بر من سخنی به‌بندد و می‌داند که آن سخن دروغ است پس وی نیز یکی از دروغگویان است. (صحیح مسلم)

شرح: می‌فرماید: «إِنَّ كَذِبًا عَلَىَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ عَلَى أَحَدُكُمْ» پیامبر بزرگوار و پیروایش را عموماً از هر دروغی و خصوصاً از دروغ بر شخص پیامبر جمی‌ترساند، زیرا دروغ سبب پایمال‌شدن حقوق و ارزش‌های انسانی و وسیلۀ دست‌یافتن به هرگونه شر و فساد است، از این جهت است که خداوند در چندین جای از قرآنکریم می‌فرماید: کیست ستمکارتر از کسی که بر خدا دروغ و افتراء بندد. البته دروغ‌بستن بر خدا و پیامبر معنایش این است که به کار باطلی دستور دهد، و آن را به خدا و پیامبر نسبت دهد تا مردم به آن عمل کنند، چون در اینگونه سخنان آنقدر فسادها نهفته است که نمی‌توان برای آن‌ها اندازه‌ای معین کرد که اگر طاغوت‌هائی مورد پرستش قرار گرفتند، از دین تراشی همین دروغگویان بوده است. و همچنین بسیار چیزهایی که به صورت غیر واقع حلال یا حرام شده به افتراء همین افتراءکنندگان بوده است. می‌فرماید: «مَنْ كَذَبَ عَلَىَّ مُتَعَمِّدًا» یعنی کسی که آگاهانه از طرف من به دروغ سخن گوید به جهت خواهش نفسانی یا برای به دست‌آوردن خواسته‌های مادی خود پس جزایش آنست: که حتماً جای خود را در آتش جهنم آماده بداند، زیرا چنین کسی گناه بزرگی را مرتکب شده است. و باز می‌فرماید: «مَنْ حَدَّثَ عَنِّى حَدِيثًا» یعنی بگوید که پیامبر ÷چنین و چنان گفته است: در حالی که پیامبر جآن را نگفته باشد «وَهُوَ يُرَى أَنَّهُ كَذِبٌ» و او می‌داند که حدیث را به دروغ به پیامبر نسبت داده شده، «فَهُوَ أَحَدُ الْكَاذِبَيْنِ» پس او نیز یکی از دروغگویان است، دروغگوی نخست کسی است که حدیث را ساخته، و دروغگوی دوم کسی است که آن را روایت می‌کند و می‌داند که نسبت حدیث به پیامبر جصحت ندارد، یا به یقین نادرستی حدیث را نمی‌داند و مجرد گمان دارد به نادرستی حدیث در اینصورت نیز به شمار کسانی که بر پیامبر جدروغ می‌بندند داخل است.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- حدیث را چند بار تکرار کن تا شنوندگان حفظ کنند.

۲- شرح را به صورت واضح بخوان و تکرار کن تا شنوندگان مطالب را یاد گیرند.

۳- ایشان را از زشتی دروغ‌گفتن به خصوص دروغ به خداوند و پیامبرش آگاه کن، زیرا سخنی را به دروغ به خدا و پیامبرش نسبت‌دادن و چیزهائی را به طور غیر واقع حلال و یا حرام‌کردن و یا کارهائی را مشروع وانمودکردن گناه بزرگ است. چنانکه خداوند در قرآنکریم ریشه‌های فساد را بیان می‌کند: ﴿وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ﴾و بر خداوند چیزی نسبت دهید که به آن علم ندارید.

۴- به ایشان بفهمان: اگر کسی حدیثی را روایت می‌کند که می‌داند و یا غالب گمانش آن باشد که نسبت حدیث به پیامبر جصحت ندارد او نیز یکی از دروغگویان بر پیامبر خدا به شمار می‌رود و پیامبر جمی‌فرماید کسی که قصداً از طرفم سخنی به دروغ گوید، باید در آتش داخل شود.