یادداشت مترجم

﴿وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةٞ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَيۡرِ وَيَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ١٠٤﴾[آل عمران: ۱۰۴].

«باید از میان شما گروهی باشند که به سوی نیکی فرا بخوانند و امر به معرف و نهی از منکر کنند؛ چنین کسانی رستگارند».

با توجه به آیه مبارکه فوق همواره در میان مسلمانان باید داعیان الی الله و مصلحین دانا باشند که مردم را به نیکی‌ها دعوت کرده و از بدی‌ها بازدارند که فلاح و رستگاری تنها از راه دعوت و اصلاح ممکن است.

و با نظر به پیوندهای اجتماعی و این که هیچ بدی در اجتماع انسانی در نقطه خاصی محدود نمی‌شود بلکه هرچه باشد همانند آتشی امکان سرایتش به نقاط دیگر زیاد است و هر زمان امکان این را دارد که به صورت یک زیان اجتماعی درآید، لذا عقل و منطق به افراد مصلح و دلسوز حکم می‌کند که در پاک‌نگهداشتن خانواده و محیط زیست خود از هرگونه تلاش و کوشش خودداری نکنند.

از مصلح بزرگ انسانیت و منجی عالم بشریت پیامبر خدا جچنین نقل شده که فرمود: یک فرد گنهکار در میان مردم همانند کسی است که با جمعی سوار کشتی شود و به هنگامی که در وسط دریا قرار گیرد تبری برداشته و به سوراخ‌کردن موضعی که در آن نشسته است بپردازد و هرگاه به او اعتراض شود در جواب بگوید: من در سهم خود تصرف می‌کنم اگر دیگران او را از این عمل خطرناک بازندارند طولی نمی‌کشد که آب به داخل کشتی نفوذ کرده و یکباره همگی در دریا غرق شوند. پیامبر جبا این مثال جالب، منطقی بودن وظیفه دعوت و اصلاح را مجسم ساخته‌اند.

لذا در طول تاریخ دعوتگران مخلص و مصلحین دلسوز برای پایان‌دادن به نابسامانی‌های اجتماع به اصلاح و مبارزه با هرگونه فساد و زشت‌کاری اقدام کرده و امت را به کارهای نیک و پسندیده دعوت و تشویق کردند در این راستا مصلح بزرگ استاد ابوبکر جزائری مدرس مسجد نبوی شریف در مدینه منوره مجموعه‌ای از آیات و روایات را به حساب ایام سال سیصد و شصت درس برای سیصد و شصت روز جمع‌آوری کرده است و این نخستین مجموعه در تاریخ اسلام است که بدین شکل و سان ترتیب یافته و همینطور که از اسمش پیداست «کتاب الـمسجد وبیت الـمسلم» کتابی است که در مسجد و خانه تدریس می‌شود و باید ائمه مساجد و مربیان خانواده‌ها شبی آیتی از آیات قرآنی و شبی حدیثی از احادیث گهربار نبوی را برای شنوندگان بخوانند و تکرار نمایند تا بدینوسیله اهل مساجد و خانه‌ها را به مکتب رهایی‌بخش وحی آشنا ساخته به تربیت و اصلاح آنان بپردازند.

با توجه به اهمیت و خصوصیات این کتاب اولاً این که مؤلف آیات و احادیث ویژه را که جهت اصلاح فرد و جامعه مؤثر می‌باشد انتخاب کرده و برای فهم و درک هرچه بهتر خوانندگان عزیز به طور اختصار شرح داده است ثانیاً در آخر هر آیه و حدیث جهت بهره‌گیری مربیان و دعوتگران راهنمائی‌هایی ترتیب داده و نکات مهم آن را تذکر داده است.

ثالثاً این که آیات و احادیث را به درس‌های تقسیم کرده و هر درس را برای شبی برگزیده تا برای فراگیری و تعلیم در طول سال سهل‌تر باشد بنده هم با کسب اجازه کتبی از مؤلف محترم اقدام به ترجمه آن نمودم البته ترجمه بنده از اشتباهات املایی و انشایی خالی نبوده بویژه این که این ترجمه اولین کار ما بوده است و به طور کلی به ناتوانی خود در فن ترجمه و ادبیات فارسی اعتراف می‌کنم به هرصورت امیدوارم گامی در راه اصلاح خود و دیگران برداشته باشم و جای دارد که در این مقام از برادرانی که در ترجمه و طبع این کتاب کمال محبت و همیاری را مبذول داشتند خصوصاً جناب مولوی سید عبدالباقی عاصمی که در ترجمه بخش اعظم این کتاب همکاری داشتند و همچنین جناب مولوی عبدالله شفیقی و جناب مولوی رحمانی صمیمانه سپاسگذاری نمایم خداوند بنده و ایشان را در زمره بندگان صالح خود قرار دهد.

جمادی الثانی ۱۴۱٩

خراسان تایباد جامعه الأحناف دارالقرآن الکریم

محمد سعید فاضلی