درس های روزانه

درس ۲٩: آیۀ توبه و بازگشت کافران به اسلام

قول الله أ:

﴿فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِۗ وَنُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ١١﴾[التوبة: ۱۱]. فرمودۀ خداوند أ:

(۱۱) پس اگر توبه کردند و به پا داشتند نماز را و دادند زکات را پس برادرانند شما را در دین و تفصیل دهیم آیت‌ها را برای قومی که می‌دانند. شرح: فرمودۀ خداوند: ﴿فَإِن تَابُواْ﴾: یعنی اگر به سوی ایمان به خدا و رسولش بازگشتند چنانکه از آن گریخته بودند ﴿وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ﴾نماز را با شرایط و آدابش که طهارت، پوشیدن عورت، روی‌آوردن به قبله با ارکان و سنت‌های آنست در اوقاتش به جماعت ادا نمودند ﴿وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ﴾: و زکات مال‌های‌شان را که به حد نصاب رسیده باشد مانند طلا و نقره، اموال تجارتی و چهارپایان بعد از گذشت سال بیرون کردند ﴿فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِۗ﴾: یعنی این‌ها بعد از توبه‌شان که بازگشت به ایمانست و نماز را ادا کردند و زکات مال‌های خود را دادند پس ایشان برادران شما در دین هستند نه در نسب، چه برادری دینی در اسلام از برادری نسبی بالاتر است که اگر برادر نسبی نعوذبا الله منه مرتد شود صلۀ برادریش بریده می‌شود و به کلی از برادر مسلمان خویش بیگانه می‌شود. اما اگر بیگانۀ اسلام آورد برای همه‌ی مسلمانان برادر می‌گردد. فرمودۀ خداوند أ: ﴿وَنُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ﴾: یعنی حکم آیات را بیان می‌کنیم و بعضی از آیات قرآن را به آیات دیگری از قرآنکریم تفسیر می‌کنیم، زیرا هیچ عبارتی آیات قرآنی را مانند خود قرآن تفسیر نمی‌کند. فرمودۀ خداوند: ﴿لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ﴾: برای قومی که می‌دانند زیرا آن‌ها کسانی‌اند که از تفصیل خداوند به معانی آیات استفاده می‌کنند، ولی مردم نادان و ناآگاه حق را به سبب تاریکی جهل خود نمی‌بینند و راهی که ایشان را به حقایق دینی برساند نمی‌شناسند، ازین جهت است که خداوند أدر این آیات خبر می‌دهد که او تعالی آیات خود را برای مردم عالم و دانا بیان می‌کند نه برای کسانی که جاهل و نادان باشند و دانستیم که راه به طرف علم از دو طریق است یکی ایمان به خدا و رسول او و دیگری پرسش از علما و دانش آن‌ها را از روی عقیده و عمل فراگرفتن.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- آیه را بخوان و تکرار کن تا بیشتر شنونده‌ها آن را حفظ نمایند.

۲- شرح را بخوان و در هر جمله توقف نموده و معانی آن را بیان کن تا همه بدانند.

۳- آگاه‌شان گردان: که توبه از هر گناهی همانا قطع گناه و طلب آمرزش و پشیمانی از گناه است تا مجدداً به آن گناه بازنگردد و اگر گناه حقوق مردم باشد آن را برای‌شان بازگرداند یا از ایشان طلب بخشایش کند.

۴- آن‌ها را از دو اساس اسلام که نماز و زکات است آگاه کن و بگو: هرکه این دو اساس را ویران کند از اسلام خارج است.

۵- ایشان را از برادری اسلامی آگاه کن که این برادری خون، مال و آبروی مسلمان را بر برادر مسلمانش حرام قرار می‌دهد.