درس های روزانه

درس ۲۴: حدیث سوگند به غیر خدا أ

قول النبي ج: لاَ تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ فَلْيَصْدُقْ وَمَنْ حُلِفَ لَهُ بِاللَّهِ فَلْيَرْضَ وَمَنْ لَمْ يَرْضَ بِاللَّهِ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ. گفتۀ پیامبر خدا ج: به پدران خود سوگند یاد نکنید آن که به نام خدا سوگند می‌خورد باید راست بگوید و کسی که برایش به نام خدا سوگند یاد شود باید قبول کند و کسی به سوگندی که به نام خدا گفته شد راضی نباشد ایمانش به خدا درست نباشد. (صحیح ابن ماجه)

شرح: فرمودۀ پیامبرج: «لاَ تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ» درینجا تنها پدران ذکر شده چون سوگند به پدر در میان اعراب شایع بود و گرنه هر سوگندی که به نام غیر خدا یاد شود حرام و شرک گفته می‌شود، زیرا پیامبر جفرموده است: (کسی که به جز نام خدا سوگند یاد کند مسلمّاً به خداوند شریک آورده است) این حدیث را ترمذی در صحیح خود روایت کرده است و فرمودۀ پیامبر: «مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ فَلْيَصْدُقْ» یعنی نباید به نام خدا سوگند دروغ یاد کند، زیرا مسلمانان سوگند کسی را که به نام خدا سوگند می‌خورد قبول می‌کنند و در چنین قسم دروغی مسلمانان زیانمند و متأذی می‌شوند. و فرمودۀ پیامبر ج: «وَمَنْ حُلِفَ لَهُ بِاللَّهِ فَلْيَرْضَ» یعنی هرگاه برای مسلمان در کاری به نام خدا سوگند یاد شود باید بدان راضی شده و سوگند دیگری را طلب نکند و این بر مسلمانی که به خدا و رسولش ایمان دارد واجب است. فرمودۀ پیامبر ج: «وَمَنْ لَمْ يَرْضَ بِاللَّهِ» یعنی کسی که به سوگندی که به نام خدا یاد می‌شود راضی نشود و سوگند دیگری غیر نام خدا را طلب کند «فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ» یعنی در هیچ مرتبه از ایمان به خداوند نیست و هیچگونه دوستی به خدا ندارد و نعوذ بالله کافر می‌گردد.

راهنمائی برای مربی:

۱- حدیث را بخوان و تکرار کن تا بدانی که اکثر شنوندگان آن را حفظ کرده‌اند.

۲- شرح را جمله جمله بخوان و مطالب آن را شرح ده و معانی پوشیدۀ آن را بیان کن.

۳- به آن‌ها بگو: که قسم یادکردن به نام غیر خداوند کفر و شرک است و اگر کسی بدون قصد به نام غیر خداوند سوگند یاد کند باید لا اله الا الله بگوید.

۴- به آن‌ها توصیه کن: که اگر برای مسلمان به نام خدا سوگند یاد می‌شود باید بدان راضی باشد و همچنین اگر به نام خدا سوگند یاد می‌کند باید راست گفته باشد.

۵- به آن‌ها از سنگینی گناه آن که برایش به نام خداوند سوگند خورند و او راضی نگردیده و طالب سوگند به غیر نام خدا شود، چنان که بعض مردم جاهل سوگند می‌خورند مانند به سر تو یا به زندگانیت یادآور شو.