درس ٧: آیۀ حلول ماه رمضان سبب روزه است
قول الله سبحانه وتعالی:
﴿فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۗ يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾[البقرة: ۱۸۵]. فرمودۀ خداوند بزرگ:
(۱۸۵) کسی که ماه رمضان را دریابد، باید آن ماه را روزه بگیرد و هرکس مریض یا مسافر باشد، باید به تعداد روزهای فوت شده در سایر ایام روزه بدارد. الله برای شما آسانی می-خواهد، نه سختی و دشواری. و (رمضان را برایتان مقرر نموده) تا روزهی ماه رمضان را کامل کنید و الله را بر اینکه هدایتتان کرده، به بزرگی یاد کنید و سپاسگزاری نمایید. شرح: فرمودۀ خداوند: ﴿فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ﴾یعنی هرکه در این ماه حاضر باشد و دخول ماه را بداند فرمودۀ خداوند: ﴿فَلۡيَصُمۡهُۖ﴾بر وی واجبست که روزه بدارد زیرا روزه یکی از ارکان پنجگانه اسلام است. فرموده خداوند أ: ﴿وَمَن كَانَ مَرِيضًا﴾یعنی طوری مریض باشد که توان روزه را نداشته باشد و یا روزه گرفتن برایش سخت و دشوار باشد، فرموده خداوند أ﴿أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ﴾او علی سفر یعنی ماه رمضان را دریابد و او مسافر باشد در سفری که نماز در آن کوتاه خوانده شود، پس روزه را بخورد و بر وی واجب است که به تعداد روزهایی که خورده روزهای دیگری را روزه بدارد. فرمودۀ خداوند أ: ﴿يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ﴾خداوند بر شما آسانی را میخواهد نه سختی را ازین جهت برای مریض و مسافر رخصت داده است تا روزه را بخورند و بعد از برطرفشدن عذر مرض یا سفر آن روزها را قضا بیاورند. فرمودۀ خداوند: ﴿وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ﴾یعنی قضا برای مریض و مسافر به این علت واجب شده است تا شمارۀ رمضان را که بیست و نه یا سی روز است کامل گردانید، ﴿وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ﴾یعنی تکبیرات عید را در هنگام رفتن به نماز عید پیش از ادای نماز در راه و در عیدگاه و در حین بازگشت از مصلی بگوئید، این تکبیرات و ادای نماز عید شکرانۀ خداوند است که بندگانش را به طرف اسلام هدایت کرده است، لذا میفرماید: ﴿وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾: تا این عبادات شما را آماده شکرگذاری پروردگار شما گرداند.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیت مبارکه را بخوان و تکرار کن تا بدانی که شنوندگان آن را حفظ کردهاند
۲- شرح را جمله جمله بخوان و نکاتی که بر شنوندگان دشوار است توضیح بده.
۳- آنها را آگاه کن که مسافر میتواند روزه داشته باشد یا بخورد مگر این که روزه او را از کارهای ضروریش بازدارد که در این صورت باید بخورد.
۴- آنها را به دین بخشش و مهربانی خداوند آگاه کن که برای مریض و مسافر رخصت داده است تا در سفر و مریضی روزه را بخورند و باز در هنگامی دیگر قضا بیاورند.
۵- آنها را از فضیلت شکرگذاری به خداوند آگاه گردان که رأس شکرها گفتن کلمه «الحمدلله» است، و تمام عبادات شکر به حساب میآید.