درس های روزانه

درس ۲۲: حدیث سفارش پیامبر به گذشت از زنان

قول النبي ج: «اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ، فَإِنَّ الْمَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَىْءٍ فِى الضِّلَعِ أَعْلاَهُ، فَإِذَا ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أَعْوَجَ، فَاسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ». فرمودۀ رسول ج: سفارش کنید یکدیگر خود را به گذشت در بارۀ زن‌ها زیرا زن از پهلوی آدم آفریده شده است و کج‌ترین چیز در ضلع قسمت بالایی اوست و اگر بخواهی که آن را راست کنی می‌شکنی و اگر رهایش کنی بر کجی خود می‌ماند، پس در بارۀ زنان سفارش بخیر کنید. (رواه البخاری)

شرح: فرمودۀ رسول الله ج: «اسْتَوْصُوا»: یعنی بعضی شما بعض دیگر را به نیک‌رفتاری با زنان سفارش نمائید«بالنساء خيراً»: یعنی با آن‌ها مطابق روش و سلوک‌شان رفتار نکنید، زیرا بسیاری برخوردهای بدشان از ضعف خَلق و خُلق‌شان منشاء می‌گیرد که جزء فطرت طبیعی آن‌هاست. و فرمودۀ رسول خدا ج: «فَإِنَّ الْمَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ»: یعنی خداوند أحواء را از دندۀ آدم به کلمۀ تکوین آفرید یعنی گفت: باش یا موجود شو! سپس حواء به وجود آمد. و در این گفتار: «فَإِنَّ الْمَرْأَةَ... »اشاره به علل ضعف فطری زن است که ملازم آن می‌باشد. و گفته رسول الله ج: «وَإِنَّ أَعْوَجَ شَىْءٍ فِى الضِّلَعِ أَعْلاَهُ»: اشاره است به ضعفی که در خلق و خوی زن است که عبارت از بدزبانی و زبان‌درازی اوست. پس مردی که خواست باشد آن را راست نماید می‌شکندش یعنی با طلاق روبرو شده و از الفت و محبت با او محروم می‌شود، و آن که با کجی‌های فطری زن می‌سازد و بدی‌هایش را تحمل می‌کند زندگی‌اش با زن ادامه یافته و از سعادت برخوردار می‌گردد.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- حدیث را به آرامش بخوان تا ببینی که اکثر شنونده‌ها آن را حفظ کرده‌اند.

۲- شرح حدیث را جمله جمله به آرامش بخوان و معنی مراد هر جمله را بیان کن.

۳- آگاه‌شان گردان که عمل به توصیه رسول خدا جرا در بارۀ زنان واجب است که وصیت و سفارشی به خیر است. طوری که در حجة الوداع فرمود: «واستوصوا بالنساء خیراً» «توصیه نمائید یکدیگر را در بارۀ زنان به خوبی» و از جمله نیکی این که با آن‌ها به خوبی رفتار نماید و از بدرفتاری بپرهیزد و از زبان‌درازی‌هایش درگذرد زیرا آن‌ها از ضعف خلقتش می‌باشد.

۴- آن‌ها را پند ده: که طلاق بدون رفع ضرر یکی از طرفین مشروعیت ندارد، زیرا در طلاق ضرر است و آزار مسلمانان روا نیست گرچه اندک باشد.

۵- تعلیم‌شان ده: که لازم است شوهر اذیت‌های اندک همسرش را تحمل نماید، زیرا زن ازین عیب به خاطر ضعف خلقت و ضعف خلق و خوی‌اش سالم نمی‌باشد.