درس های روزانه

درس ۱٧: آیۀ توبه نصوح کنید

قول الله تعالی:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ تُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ تَوۡبَةٗ نَّصُوحًا عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمۡ سَيِّ‍َٔاتِكُمۡ وَيُدۡخِلَكُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ﴾[التحریم: ۸]. گفتۀ خداوند بزرگ:

(۸) ای آن کسانی که ایمان آوردید! بازگردید به سوی خدا بازگشت خالص امید است که پروردگار شما محو کند از شما بدی‌های شما را و درآورد شما را به باغ‌های که جاری است از زیر آن جوی‌ها. شرح: فرمودۀ خدای تعالی: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾این ندای خداوند بزرگ است برای بندگان مؤمن که ایشان را به عنوان مؤمن یاد می‌کند چه مؤمن به حیات معنوی زنده است که می‌شنود و می‌بیند و تفکر می‌نماید و همانا خود را در اجرای دستورات و امر و نهی خداوندی مکلف می‌بیند به خلاف کافر که مانند مرده است نمی‌شنود و نمی‌بیند و عقل خدائی ندارد لذا خدا او را ندا نمی‌کند و مکلف نمی‌سازد تا این که ایمان بیاورد و زنده شود و قوت بر اطاعت از تکلیف پیدا کند قوله تعالی: ﴿تُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ﴾این چیزی است که خدا به جهت آن ندا کرده است هدف این ندا آنست که به سوی خدا بازگردند تا سعادتمند شده و در دنیا و آخرت تکامل یابند و قوله تعالی: ﴿تَوۡبَةٗ نَّصُوحًا﴾یعنی توبۀ که دوباره به آن گناه بازنگردد چون کسی که توبه می‌کند سپس به گناه عود می‌کند مانند کسی است که غسل می‌کند و خوشبوئی می‌زند سپس در لجنزار نجاست و کثافات غوطه می‌زند و آلوده می‌شود قوله تعالی: ﴿عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يُكَفِّرَ عَنكُمۡ سَيِّ‍َٔاتِكُمۡ﴾عسی از جانب خدا فایدۀ تحقیق را می‌بخشد چرا که محوساختن گناهان امر متحقق است و همچنین ورود ایشان به بهشت که از زیر درخت‌های آن جوی‌ها جاری است امر ثابت و متحققی است زیرا که این، پاداش توبه خالص‌شان است آن توبه که ایشان را از گناه شسته و ایشان را شایسته ورود در دارالسلام «بهشت» و نعمت گردانیده است.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- آیه را با تجوید بخوان و تکرار کن و شنوندگان هم آهسته تکرار کنند تا این که اکثرشان حفظ کنند.

۲- شرح را آهسته و جمله جمله بخوان و شرح کن و معنا را توضیح ده تا این که بفهمند.

۳- آن‌ها را به واجب‌بودن توبه تذکر ده که از هر گناه صغیره و کبیره توبۀ فوری لازم است.

۴- به ایشان تعلیم ده: که مخالفت امر خدا و رسول به نفس آسیب می‌رساند لذا سیئه را سیئه می‌گویند و جمعش سیئات است و آسیب گناهان به نفس آنست که نفس را تاریک کرده و پلید می‌سازد.

۵- آن‌ها را از نعمت‌های جنت و نهرهای آن که نهرهای آب و شیر و عسل و شراب است آگاه کن: چنانچه خداوند می‌فرماید: ﴿مَّثَلُ ٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَۖ فِيهَآ أَنۡهَٰرٞ مِّن مَّآءٍ غَيۡرِ ءَاسِنٖ وَأَنۡهَٰرٞ مِّن لَّبَنٖ لَّمۡ يَتَغَيَّرۡ طَعۡمُهُۥ وَأَنۡهَٰرٞ مِّنۡ خَمۡرٖ لَّذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ وَأَنۡهَٰرٞ مِّنۡ عَسَلٖ مُّصَفّٗىۖ﴾[محمد: ۱۵]. «مثال بهشتی که به پرهیزگاران وعده داده شده، (چنین است که) در آن جویبارهایی است که مزه و رنگ آبش تغییر نکرده و نیز جویبارهایی از شیر که مزه‌اش دگرگون نشده و نهرها و جویبارهایی از می‌و شراب لذت‌بخش برای نوشندگان، در آن وجود دارد و (نیز) جویبارهایی از عسل ناب».