خطبهی دوم:
ستایش از آن الله است. وی را حمد گفته و از او استعانت میخواهیم و از وی آمرزش میطلبیم. به الله پناه میبریم از بدیهای نفس خویش و از کارهای بد خویش. هرکه الله او را هدایت کند گمراهگری نخواهد داشت و هرکه را خداوند گمراه سازد هدایتگری نخواهد داشت.
و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که تنهاست و شریکی ندارد و گواهی میدهم که محمد بنده و پیامبر اوست. بارالها بر بنده و پبامبرت محمد و بر اهل بیت و یارانش درود و سلام بفرست.
اما بعد: ای بندگان خداوند از درسهای داستان شعیب و قومش ـ اهل مدین ـ این است که دعوتگران به خیر و حاملان مشعل هدایت ـ همگی ـ محتاج به شکیبایی و اخلاق نیک دائمی و صبری زیبا هستند تا بتوانند در برابر بدی دیگران به نیکی برخورد نمایند و با شکیبایی از آنان درگذرند و این اخلاق ـ چنانکه برخی از اهل علم میگویند در پیامبران بصورت کامل وجود دارد.
نگاهی به شعیب و اخلاق نیک وی با قومش و دعوت وی بیاندازید. در حالی که قومش سخنان ناشایست را نثار او میسازند و وی را مسخره میکنند او در مقابل شکیبایی ورزیده و از آنان درمیگذرد و به گونهای با آنان سخن میگوید که گویی جز نیکی از آنان ندیده است.
از جمله چیزهایی که اینگونه صبر و شکیبایی را آسان میگرداند این است که انسان بداند این اخلاق، اخلاقی است که هرکه بدان دست یابد بهرهای بزرگ برده و صاحب آن نزد الله جزایی بزرگ و نعیمی ماندگار دارد و چنین فردی خواهد توانست امتهایی را معالجه و هدایت نماید که دارای اخلاقی هستند که برداشتن آن از بلند کردن کوههای استوار دشوارتر و بر عقاید و مذاهبی عادت کردهاند که در راه آن مالها و جانها داده و برایش چیزهای باارزشی را فدا نمودهاند. پس از این همه آیا گمان میبرید که این چنین انسانهایی به مجرد این که به آنان گفته شود عقایدتان باطل است دست از آن خواهند کشید؟ یا گمان میبرید که اینگونه انسانهایی کسانی را که به عقایدشان توهین کنند خواهند بخشید؟
خیر. قسم به خدا که هرگز چنین نیست. امثال اینگونه انسانها به معالجههای متنوع بهواسطهی روشهایی نیازمندند که پیامبران بسوی آن دعوت دادهاند.
پس ای بندگان خداوند تقوای وی را پیشه سازید و بر سود بردن از داستانهایی که در قرآن کریم وجود دارد و عبرت گرفتن از عبرتهای آن و پند گرفتن از پندهای آن حریص باشید.
همیشه به یاد داشته باشید که الله متعال شما را به درود بر خاتم پیامبران و امام متقیان و رحمت بر جهانیان، امر نموده و فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
بارالها بر بنده و پیامبرت محمد درود و سلام فرست و از چهار خلیفهی راشد، ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگران اهل بیت و صحابه و تابعین و از آنانی که تا قیامت به نیکی پیروی آنان نمایند، و همچنین از ما نیز با عفو بزرگواری و احسان خویش خشنود و راضی باش. ای بهترین کسی که گذشت و عفو مینماید.
بارالها اسلام و مسلمانان را عزت ده، بارالها اسلام و مسلمانان را عزت ده، بارالها اسلام و مسلمانان را عزت ده و مرزهای دین را حفظ گردان و دشمنان دین و دیگر طاغیان و مفسدان را نابود گردانده و میان قلبهای مسلمانان الفت داده و صفهایشان را متحد گردان و فرماندهان و سران آنان را صالح بگردان و کلمهی آنان را بر حق یکجا بگردان.
بارالها دینت و کتابت و سنت پیامبرت و بندگان مومن مجاهدت را یاری ده. بارالها ما را در سرزمینهایمان در امان بدار و مسئولان ما را صالح بگردان. بارالها این سرزمین و دیگر سرزمینهای مسلمان را از هر بدی حفظ گردان و در هر نیکی موفق بدار. ای پروردگار جهانیان.
بارالها ما از تو مسألت داریم که ما را از دشمنانمان و دشمنانت به هرگونه که میخواهی حفظ بگردانی. بارالها ما از تو نابودی آنان را میخواهیم و از بدی آنان به تو پناه میبریم. بارالها عاقبت ما را در همهی امور به خیر بگردان و ما را از خواری دنیا و عذاب آخرت نجات ده.
خدایا دین ما را که حفظ کنندهی امر ما و دنیای ما را که زندگی ما در آن است و آخرت ما را که بازگشت ما بسوی آن است صالح و نیک بگردان و زندگی را برای ما زیاده در هر نیکی، و مرگ را برای ما آسودگی از هر بدی قرار ده.
بارالها بیماران ما را شفا ده و مردگان ما را بیامرز و آن آرزوهای ما را که در آن رضایت توست برآورده ساز و عاقبت ما را با اعمال نیک خاتمه ده.
بارالها دانش آموزان و دانشجویان را در امتحانات موفق بگردان و آنان را به پاسخهای صحیح راهنمایی کن.
پروردگارا ما به خود ستم نمودیم و اگر تو ما را مورد آمرزش و رحمت قرار ندهی از زیانکاران خواهیم بود.
پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کرده و از آتش دوزخ برهان. و درود و سلام خداوند بر بنده و پیامبرش محمد و بر اهل بیت و یاران وی. والحمدلله رب العالمین.