خطبهی دوم:
ستایش مخصوص خداوندی است که حج را رکنی از ارکان دین قرار داد و اجر ناسکان را چه معتمر باشند و چه حاجی، بزرگ گرداند، و گواهی میدهم که سرور و پیامبر ما محمد، بندهی خداوند و رسول اوست... خداوندا بر او و بر اهل بیت و یاران او و تابعین و آنانی که تا قیامت با امید نزدیکی به خداوند از وی پیروی نمایند درود و سلام بسیار فرست.
اما بعد:
ای بندگان خداوند تقوای او را پیشه سازید، ای حجاج خانهی خدا تقوای او را پیشه سازید و اوقات گرانبهای خود را با طاعات آباد سازید و در این دههی مبارک به او نزدیکی جویید.
ای دوستداران در راه الله:
از جملهی فضل و احسان خداوندی و نعمتهای وافرش این روزهای گرامی دههی اول ذی الحجه است، که خداوند، شَأن آن را والا گردانده و قدر آن را افزون نموده است.
بخاری در صحیح خود از حدیث ابن عباس از رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ چنین روایت نموده است که ایشان فرمودند: «هیچ روزی نیست که کار نیک در آن نزد خداوند محبوبتر از این روزها ـ یعنی روزهای دههی اول ذی الحجه ـ باشد» گفتند: ای رسول خداوند! و نه حتی جهاد در راه خدا؟ فرمود: «و نه حتی جهاد در راه خداوند، مگر مردی که با جان و مالش برای جهاد خارج شود و هیچ کدام از آنها را بر نگرداند».
الله اکبر! چه فضیلت بزرگی! و عجب موسم با خیر و برکتی! پس ای حاجیان این فرصت گرانبها را غنیمت شمارید که چه با فضیلت است این روزهای اندک زیرا که اجرها در آن بزرگ است، پس سعی کنید از این فرصت مبارک با ذکر و تسبیح و تحمید و تهلیل و تکبیر بهره ببرید...
الله أكبر الله أكبر، لا إله إلا الله، الله أكبر الله، ولله الحمد.
هنگامی که روز هشتم ذی الحجه فرا میرسد برای حاجیان مستحب است که به سوی منی خارج شوند و شب نهم را در آنجا بمانند و پس از طلوع آفتاب روز نهم به سوی عرفه بروند و با زوال خورشید در آن موقف بزرگ مشغول ذکر و دعا شوند زیرا که هیچ روزی بیش از عرفه نیست که خداوند در آن بندهای را از آتش آزاد میسازد، سپس بعد از غروب خورشید، حاجیان رو به سوی مزدلفه میآورند و شب عید را در آنجا میمانند و در صبح روز عید، جمرهی عَقَبه را با هفت سنگریزه به جا آورده و سپس بقیهی مناسک را از جمله ذبح و تراشیدن یا کوتاه کردن سر و طواف را به جا میآورند. خداوند متعال میفرماید:
﴿ثُمَّ لۡيَقۡضُواْ تَفَثَهُمۡ وَلۡيُوفُواْ نُذُورَهُمۡ وَلۡيَطَّوَّفُواْ بِٱلۡبَيۡتِ ٱلۡعَتِيقِ ٢٩﴾ [الحج: ٢٩].
«سپس باید آلودگی خود را بزدایند و به نذرهای خود وفا کنند و بر گرد آن خانهی کهن طواف به جای آورند».
پس ای بندگان خداوند تقوای او را پیشه سازید و سعی در یادگیری احکام مناسک نمایید و در مسائلی که برایتان آشکار نیست از اهل علم بپرسید زیرا خداوند متعال میفرماید:
﴿فَسَۡٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ ٤٣﴾ [النحل: ٤٣].
«پس از آگاهان بپرسید اگر نمیدانید».
همچنین لازم است اهل علم و فتوا براساس قاعدهی آسانگیری و رفع حرج با حجاج رفتار نمایند زیرا این روشی نبوی است که رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ براساس آن رفتار مینمود.
خداوند متعال از حاجیان حجشان را بپذیرد و آن را مبرور قرار داده و تلاش آنان را مشکور و گناهانشان را مغفور گرداند و آنان را سالم و غانم و ماجور و بیگناه به خانههایشان برگرداند که او بهترین سوال شونده است.
و درود و سلام فرستید بر پیامبر مصطفی و رسول مجتبی ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ که او بهترین کسی است که مناسک را به جای آورده و احکام حج را برای هر ناسکی تبیین کرده است زیرا پروردگارتان شما را به این کار امر نموده و در آیات محکم کتابش فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
«همانا الله و ملائکهاش بر پیامبر درود میفرستند؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید بر او درود و سلام فرستید».
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت بخش، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت بخش، خداوندا اسلام را عزت بخش و مسلمانان را یاری رسان و حاجیان و معتمران را در امن و سلامت بدار و از حوزهی دین محافظت نما و این سرزمین و دیگر سرزمینهای مسلمان را در امن و امان بدار.
خداوندا ما را در سرزمینهایمان در امان بدار، خداوندا ما را در سرزمینهایمان در امان بدار و مسئولان و والیان امر ما را اصلاح کن و همهی والیان و مسئولان مسلمان را برای تحکیم شریعتت و پیروی از سنت پیامبرت ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ توفیق ده و آنان را رحمتی برای بندگان مومنت بگردان.
خداوندا تو یاری دهندهی برادران مستضعف ما در همهی جا باش خداوندا مسجد الاقصی را نجات ده، خداوندا مسجد الاقصی را نجات ده، خداوندا مسجد الاقصی را از چنگال صهیونیستهای متجاوز اشغالگر نجات ده و آن را تا روز قیامت سربلند و عزیز بگردان.
خداوندا مسلمانان را به سوی آنچه باعث خشنودی توست توفیق ده، خداوندا مردهگان آنان را بیامرز و بیمارانشان را شفا ده. خداوندا بیماران آنها را شفا ده ای مهربانترین مهربانان. ای زندهی پایدار ای دارای جلال و بزرگی. خداوندا آنها را به سوی راههای بهشت راهنمایی کن و از فواحش و فتنههای ظاهر و آشکار در امان بدار ای داری جلال و بزرگواری و ای نعمتدهنده...
﴿رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ حَسَنَةٗ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ ٢٠١﴾ [البقرة: ٢٠١].
«پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و از عذاب آتش دور بدار».
خداوندا نیروهای امنیتی ما را موفق گردان، خداوندا نیروهای امنیتی ما را موفق گردان، خداوندا نیروهای امنیتی ما را موفق گردان. خداوندا آنان را برای تلاشهایی که برای خدمت به حجاج و معتمرین مصروف میکنند ماجور گردان.
خداوندا به ما باران عطا کن، خداوندا ما را باران عطا کن، خداوندا تویی آن الله که معبودی به حق نیست جز تو، تو بینیازی و ما نیازمندانیم، باران را بر ما نازل کن و ما را از نومیدان مگردان، باران را بر ما نازل کن و ما را از مایوسان قرار مده.
خداوندا ما از تو آمرزش میخواهیم که تو بسیار آمرزندهای، پس باران را از آسمان بر ما نازل کن.
خداوندا از ما بپذیر که تو بسیار شنوا و دانایی و بر ما توبه پذیر که تو بسیار توبهپذیر و مهربانی و ما و پدر و مادر ما و دیگر مسلمانان را ـ چه زندهگان و چه رفتهگان ـ مورد مغفرت خویش قرار ده.
پاک است و بیعیب، پروردگار تو، پروردگار عزت از آنچه به دروغ وصفش میکنند و سلام بر پیامبران والحمدلله رب العالمین.