خطبهی دوم:
ستایش از آن الله است که یار و یاور مومنان است و عاقبت از آن متقیان است و دشمنی نیست مگر با ستمگران، و گواهی میدهم که معبودی به حق جز الله نیست که واحد و بیشریک است و پادشاه بر حق است و گواهی میدهم که محمد، بنده و پیامبر راستگوی امین اوست. درود و سلام و برکات خداوند بر وی و بر اهل بیت و یاران وی باد.
در صورتی که انسان مسلمان شب از خواب بیدار شد سنت است که خداوند را یاد کرده و دعا کند، زیرا چنین ساعتی دعا به استجابت نزدیک است. از عُبادة بن صامت ـ رضی الله عنه ـ از رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که فرمود: «هر کس شب از خواب برخواست و گفت: «لا إله إلا الله وحده لا شریك له، له المُلك وله الحمدُ وهو علی کل شیء قدير، الحمدلله وسُبحان الله ولاإله إلا الله والله أکبر ولاحول ولا قوة إلا بالله»، سپس بگوید: «اللهم اغفر لی» (خداوند مرا مورد مغفرت قرار ده) دعایش مورد استجابت قرار خواهد گرفت و اگر وضو گرفت و نماز گزارد نمازش قبول خواهد شد» [به روایت بخاری].
و از معاذ بن جبل ـ رضی الله عنه ـ از رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که فرمود: «هیچ مسلمانی نیست که بر حالت وضو و با ذکر خداوند به خواب رود و سپس شب از خواب برخیزد و از خداوند خیر دنیا و آخرت را بخواهد مگر آنکه خداوند آن را به وی عطا خواهد کرد» [به روایت ابوداوود و ابن ماجه].
همچنین خواندن آیات پایانی سورة آل عمران در صورت بیدار شدن از خواب در هنگام شب، سنت است. از ابن عباس ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که: رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ شب خوابید تا آنکه نیمة شب یا کمی پیش از آن یا کمی پس از آن از خواب برخواست و نشست و با دست اثر خواب را از صورتش پاک کرد، سپس ده آیه پایانی سورة آل عمران را خواند [به روایت بخاری و مسلم].
مسواک زدن پس از خواب نیز از سنت رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ است. از حذیفه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ هنگامی که از خواب برمیخواست دهانش را مسواک میزد [به روایت بخاری و مسلم].
و از عایشه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که برای پیامبر ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ آب وضو و مسواکش نهاده میشد و هنگامی که از خواب برمیخواست به دستشویی میرفت و سپس مسواک میزد [به روایت ابوداوود].
و از ابن عمر ـ رضی الله عنهما ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ نمیخوابید مگر آنکه مسواک در کنارش بود و پس از بیدار شدن قبل از هر چیز مسواک میزد [به روایت احمد].
همینطور از جملة سنتهای نبوی ذکر پس از بیدار شدن از خواب است. از حذیفه ـ رضی الله عنه ـ روایت است که گفت: رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ هنگامی که به رختخواب میرفت دستش را زیر صورت خود قرار میداد و سپس میگفت: «اللهم باسمك أموت وأحیا» (خداوندا به نام تو میمیرم و زنده میشوم) و هنگامی که بیدار میشد میفرمود: «الحمدُللهِ الذی أحیانا بعد ما أماتنا وإلیه النُشور» (ستایش مخصوص الله که ما را پس از آنکه میراند زنده گرداند و گردآوری به سوی اوست) [به روایت بخاری].
بندگان خداوند:
هرکه میخواهد سینهاش فراخ شده و پس از بیدار شدن از خواب شاد و سرحال باشد به ذکر و یاد خداوند و سپس وضو و نماز بپردازد؛ از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ فرمودند: «شیطان در پشت سر هر کدام از شما هنگام خواب سه گره میزند و در کنار هر گره با دستش زده و میگوید: بخواب که شبی طولانی داری، پس اگر بیدار شد و خداوند را یاد کرد یک گره باز میشود و اگر وضو گرفت گره بعدی باز میشود و اگر نماز گزارد گره دیگر نیز باز میشود و صبح را با نشاط و شادی آغاز خواهد کرد و در غیر این صورت کسل و افسرده خواهد شد» [به روایت بخاری و مسلم].
بندگان خداوند؛ این چهل حدیث از احادیثی بود که از رسول الله ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ به ثبوت رسیده است و در روایات صحیح احادیث دیگری نیز در این باب موجود است که از خداوند میخواهم به گوینده و شنوندهی آن سود رسانده و ما را در عملی نمودن آن و پایبندی به آن یاری نماید.
خداوندا ما را در راه هدایت خود موفق گردان و ما را چنان فروتن گردان گو اینکه تو را میبینیم و ما را پیروان سنت پیامبرت محمد ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ بگردان. خداوند ما را بر حوض وی وارد گردان و شفاعت او را نصیب ما کن و زیر پرچم او محشور نما.
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، و شرک و مشرکان را خوار بگردان. این سرزمین و دیگر سرزمینهای مسلمان را در امن و امان بدار.
خداوندا هرکه را برای این سرزمین و دیگر سرزمینهای مسلمان ارادهی بدی دارد به خودش مشغول ساز و تدبیرش را در نابودیاش قرار ده.
خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن گردان و مسئولان ما را اصلاح نما. خداوندا گرانی و وبا و ربا و زنا و زلزلهها و سختیها و فتنههای ظاهر و آشکار را از ما دور گردان.
خداوندا اوضاع مسلمانان را در همه جا اصلاح نما، خداوندا آنان را بر حق و هدایت یکی بگردان. خداوندا اوضاع برادران ما را در لیبی و یمن و سوریه و در همه جا اصلاح نما، خداوندا جان و خون آنها را حفظ نما و ترس آنان را از بین ببر و سرزمین آنان را در امان بدار و آنان را بر حق و هدایت جمع نما.
خداوندا مستضعفان را در همه جا یاری ده، خداوندا آنان را در فلسطین یاری نما و بر حق یکی بگردان.
خداوندا دینت را و کتابت را و سنت پیامبرت و بندگان مومن مجاهدت را یاری ده.
خداوندا دشمن دین را نابود ساز که آنان را یارای ناتوان ساختن تو نیست. خداوندا شر اشرار و نیرنگ فُجار را از ما دور گردان.
«پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و از آتش دوزخ دور گردان» [البقرة: ٢٠١].
خداوندا گناهان ما را بیامرز و عیبهای ما را بپوشان و کارهای ما را آسان گردان و ما را به آنچه باعث رضایت توست برسان. پروردگار ما و پدر و مادر و ما و نسلهای آیندة ما را مورد مغفرت خود قرار ده که تو شنوندة دعایی.
پروردگارا از ما بپذیر که تو شنوای دانایی و از ما توبه پذیر که تو بسیار توبهپذیر و مهربان. و آخر سخن اینکه: الحمدلله رب العالمین.