خطبهی دوم:
ستایش مخصوص الله پروردگار جهانیان است، او که رحمن و رحیم است و مالک روز جزا است. و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که واحد و بیشریک است و گواهی میدهم که سرور و پیامبر ما محمد، بنده و پیامبر اوست. خداوندا بر بنده و پیامبرت محمد و بر اهل بیت و یاران او درود و سلام فرست.
اما بعد:
ای مسلمانان، تقوای الله را آنگونه که شایسته است پیشه سازید، پروای او را در پنهان و آشکار داشته باشید که او بر هر کس به آنچه کرده است مراقب است.
ای مسلمانان:
خداوند شما را به عمل کردن به اسباب امر نموده است، خداوند شما را به انجام کار نیک و کسب علم نافع تشویق نموده است زیرا علم نافع و عمل صالح مدار سعادت و خوشبختی در دنیا و آخرتند. خداوند تبارک و تعالی میفرماید:
﴿وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ ١٠٥﴾ [التوبة: ١٠٥].
«بگو عمل کنید که الله و رسول وی و مومنان به زودی عمل شما را خواهند دید و به زودی به نزد دانندهی نهان و آشکار باز خواهید گشت و او شما را به آنچه میکردید آگاه خواهد کرد».
اگر به اسباب عمل نمودید آنچه را خداوند به شما امر نموده است انجام دادهاید و پس از آن بر عهدة خداوند است که میفرماید:
﴿إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ مَنۡ أَحۡسَنَ عَمَلًا ٣٠﴾ [الكهف: ٣٠].
«ما اجر کسی که عمل نیک انجام داده باشد را ضایع نمیکنیم».
پس ای مسلمانان:
تلاش خود را در جهت اصلاح قلب و اعمال خود استوار نمایید و سپس همة کوشش خود را در راه اصلاح جوانان امت در حد توان خود مبذول دارید زیرا امت به صلاح جوانان خود وابسته است و هر چه شر و بلا و بدی در آن است به سبب انحراف جوانان است.
ای مردم:
شما مصیبتهایی را که در این مدت بر مسلمانان میگذرد میشنوید و میبینید، پس برای اصلاح اوضاع مسلمانان دست به دعا بلند کنید.
از خداوند متعال مسالت دارم که جان مسلمانان و مال و ناموس آنها را حفظ نماید و آنها را در دین خود فهم عطا نماید و بر آنها توبه پذیرد و اوضاع آنها را اصلاح نماید و آنها را از شر هر صاحب شری در امان بدارد که او بر هر چیزی تواناست و او بسیار آمرزنده و توبه پذیر است.
صادقانه از خداوند درخواست نمایید که او ـ تبارک و تعالی ـ نزدیک و مجیب است و از او برای خود و همة مسلمانان توبه و بازگشت به خداوند را بخواهید که هیچ بلایی نازل نگردید مگر به سبب گناهان و هیچ مصیبتی دور نشد مگر با توبه.
خداوندا ما و ذریة ما را از شیطان و سربازان او حفظ نما ای پروردگار جهانیان. خداوندا مسلمانان و نسلهای آنان را از ابلیس و سربازان او حفظ نما.
خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن گردان و والیان و مسئولان ما را اصلاح نما. خداوندا میان قلوب مسلمانان الفت ایجاد کن و آنها را به راههای امن و امان هدایت نما و از تاریکیها به سوی نور بیرون آور. خداوند سختی و مصیبت را از هر مسلمانی دور نما. خداوندا بر ما و آنان توبه پذیر ای مهربانترین مهربانان.
«پروردگارا اگر دچار فراموشی و اشتباه شدیم ما را مورد مواخده قرار مده پروردگارا، هیچ بار گرانی بر (دوش) ما مگذار؛ همچنان که بر (دوش) کسانی که پیش از ما بودند نهادی» [البقرة: ٢٨٦].
خداوندا، ای دارای جلال و بزرگی، از تو میخواهیم بر پیامبر ما، پیامبر رحمت، محمد ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ درود و سلامی ابدی فرستی و از صحابة پیامبرت و از خلفای راشدین، آن امامان هدایت، ابوبکر و عمر و عثمان و علی راضی و خشنود باشی...
﴿۞إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ وَإِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَيَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡبَغۡيِۚ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ ٩٠ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ وَلَا تَنقُضُواْ ٱلۡأَيۡمَٰنَ بَعۡدَ تَوۡكِيدِهَا وَقَدۡ جَعَلۡتُمُ ٱللَّهَ عَلَيۡكُمۡ كَفِيلًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ ٩١﴾ [النحل: ٩٠-٩١].
خداوند بزرگ را یاد کنید تا شما را یاد کند و او را برای نعمتهایش شکر گویید تا شما را افزون دهد، و همانا یاد الله بزرگتر است و الله به آنچه میکنید آگاه است.