خطبهی دوم:
ستایش از آن الله است. او را حمد گفته و از او یاری جسته و آمرزش میخواهیم و از بدیهای خود و کارهای ناپسندمان به الله پناه میبریم. خداوند هرکه را هدایت کند او گمراهگری نخواهد داشت و هرکه را گمراه سازد او هدایتگری نخواهد یافت و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که یکتا و بیشریک است و گواهی میدهم که محمد بنده و پیامبر اوست. درود و سلام بسیار خداوند بر او و بر اهل بیت و یاران او باد.
اما بعد ای بندگان خداوند:
در توضیح این سخن خداوند متعال که «پس همانا به همراه سختی یک آسانی است (۵) به همراه سختی یک آسانی است» [الشرح: ۵-۶] برخی از علمای تفسیر گفتهاند: «این اشارهای است بس عظیم به اینکه هرگاه سختی و دشواری باشد به همراه آن یک آسانی خواهد بود و حتی اگر سختی به سوراخ سوسمار وارد شود آسانی بر آن وارد خواهد شد و آن را بیرون خواهد کشید چنانکه خداوند متعال میفرماید: «به زودی الله پس از سختی آسانی قرار خواهد داد» [الطلاق: ۷] آمدن لفظ العسر با الف و لام تعریف نشان دهندهی عموم و فراگیری است به این معنا که هر گونه سختی به هر اندازهای که باشد در پایان آن یک آسانی به همراه خواهد داشت».
این یک بشارت عظیم است برای هر مسلمانی که دچار سختی و زیان و مصیبت شده است به ویژه برای اهل شام که هماکنون از سوی ستمگران و متجاوزان، سختترین بلاها را تحمل میکنند:
﴿ٱسۡتِكۡبَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَكۡرَ ٱلسَّيِّيِٕۚ وَلَا يَحِيقُ ٱلۡمَكۡرُ ٱلسَّيِّئُ إِلَّا بِأَهۡلِهِۦۚ﴾ [فاطر: ٤٣].
«به هدف گردنکشی در زمین و نیرنگ زشت و نیرنگ زشت جز به اهل آن نمیرسد».
بشارت دهید که پیروزی و پایان سختیها و غمها و مصیبتها و زیانها نزدیک است. پس ای بندگان خداوند تقوای او را پیشه سازید و گمان خود را نسبت به خداوند نیک گردانید و به وعدهی او اطمینان داشته باشید، وعدهای که هرگز خلاف نمیشود و تغییر نمییابد و آن وعده چنین است که: به همراه سختی آسانی است.
و همیشه به یاد داشته باشید که خداوند شما را به درود و سلام بر بهترین انسانها امر نموده و فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
خداوندا بر بنده و پیامبرت محمد درود و سلام فرست و از چهار خلیفهی راشد، ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگر صحابه و تابعین و کسانی که تا قیامت به نیکی از آنان پیروی نمایند راضی و خشنود باش و همچنین از ما با عفو و کرم خود خشنود باش ای گرامیترین گرامیان.
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت بخش، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت بخش و از حوزهی دین محافظت نما و دشمنان دین و دیگر متجاوزان و مفسدان را نابود گردان. خداوند طاغیان و مفسدان را نابود گردان و میان دلهای مسلمانان الفت ایجاد کن و صف آنان را یکی گردان و رهبرانشان را اصلاح نما و کلمهی آنان را بر حق یکی گردان ای پروردگار جهانیان.
خداوندا دینت را و کتاب را و سنت پیامبرت و بندگان مومن مجاهد صادقت را یاری ده. خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن بگردان و مسئولان ما را اصلاح نما.
خداوندا دشمنان تو و دشمنانمان را به تو میسپاریم و از شر آنان به تو پناه میبریم. خداوندا آنطور که خود میدانی شر آنها را از سر ما کم بگردان، خداوندا آنطور که خود میدانی شر آنان را از سر ما کم بگردان.
خداوندا سختی و مصیبتی را که بر اهل سوریه آمده است از بین ببر. خداوندا بلایی را که برای آنان پیش آمده است از بین ببر و سختیشان را آسان گردان و آنان را از تنگنایی که گرفتار آنند نجات ده و پوشیدههایشان را پوشیده بدار و ترسشان را از بین ببر و آنان را از آنچه میترسند نجات ده ای پروردگار جهانیان و آنان را آنگونه که خود میدانی از دشمنانشان در امان دار و ضعیفشان را رحم نما و شکستشان را جبران نما و زخمیشان را شفا ده و شهادت را برای کشته شدگان آنان بنویس و اسیرانشان را آزاد گردان و بیلباسشان را بپوشان و ما و آنان را از شر فتنههای پنهان و آشکار در امان دار ای پروردگار جهانیان.
خداوندا سرانجام ما را در همهی امور به نیکی منتهی گردان و ما را از خواری دنیا و عذاب آخرت نجات ده. خداوندا دین ما را که نگه دارندهی امر ماست و دنیای ما را که محل زندگی ماست و آخرت ما را که بازگشتگاه ماست اصلاح نما و زندگی را برای ما عاملی برای زیادهی در نیکیها و مرگ را آسودگی از هر بدی بگردان.
خداوندا بیماران ما را شفا ده و مردگان ما را بیامرز و ما را به آن اهدافی که باعث خشنودی توست برسان و کارهای ما را با نیکیها خاتمه ده.
خداوندا ما از زوال نعمتت و برگشت عافیتت و خشم ناگهانیت و همهی عوامل خشمت به تو پناه میبریم.
«پروردگارا ما به خود ستم نمودیم و اگر تو ما را مورد مغفرت و رحمت خود قرار ندهی بیتردید از زیانکاران خواهیم بود» [الأعراف: ۲۳].
«پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و از عذاب آتش در امان دار»
[البقرة: ۲۰۱].
و درود و سلام خداوند بر بنده و پیامبرش محمد و بر اهل بیت و یاران او والحمدلله رب العالمین.