خطبهی دوم:
ستایش از آن خداوند است، ستایش از آن خداوندی است که مردم را برای روزی که شکی در آن نیست جمع خواهد کرد، میداند که بنده چه چیز را پنهان کرده است، او را سپاس و ستایش میگویم و از از او آمرزش و هدایت میخواهم و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که واحد و بیشریک است، گواهی بندهای که با قلب خود به آن یقین دارد و به زبان اعلام میکند، و گواهی میدهم که سرور و پیامبر ما محمد، بنده و پیامبر اوست که برای عبادت پروردگار پاهایش ورم میکرد و روزه میگرفت و آن را به هم صل میکرد زیرا پروردگارش او را آب و غذا میداد؛ درود و سلام و برکات خداوند بر او و بر اهل بیت و یاران او و تابعین و همة کسانی باد که تا قیامت از او پیروی نمایند.
اما بعد:
ای جمع دوستان، حجاج بیت الله الحرام:
از جمله آداب رفتار نیک این است که انسان یقین داشته باشد هیچکس خالی از عیب نیست.
سعید بن مُسیّب ـ رحمه الله ـ میفرماید: «هیچ انسان شریف و بزرگوار و عالم و اهل فضلی نیست مگر آنکه عیبهایی در وی وجود دارد».
مردم از کسی که اشتباهاتشان را فراموش نمیکند و پی در پی آنان را به یاد خطاهایشان میاندازد بدشان میآید و روبرو شدن با مردم به این صورت کوتاهترین راه برای دشمنی است و هر کس مسلمانی را بپوشاند خداوند نیز او را میپوشاند و متقیان کسانی هستند که خشم خود را فرو میخورند و مردم را مورد عفو قرار میدهند.
ارزش دیگران را بدان تا آنان نیز قدر تو را بدانند، به روی مردم لبخند بزن تا آنان به روی تو تبسم کنند و بدان که تبسم در چهرة برادرت صدقه است. برانگیختن احساسات زیبا در درون مردم راهی حکیمانه و بزرگوارانه برای به دست آوردن دل آنان و تاثیر در آنان است.
در رفتار با دیگران تلاش کن از سخن گفتن دربارة خود و نسبت دادن فضائل به خود و انداختن تقصیرات به گردن دیگران خودداری نمایی زیرا آنچه تو به آن افتخار میکنی شاید از نظر مردم یک عیب باشد. به سخن دیگران به خوبی گوش فرا ده زیرا قطع کردن سخن دیگران باعث جریحه دار شدن احساسات آنها میشود و بدان هرکه مردم را تشکر نکند خداوند را شکر نگفته است، و در مود سخنی که دیگران میگویند تا تا امکان برداشت خوب وجود دارد گمان بد مبر.
اما بعد: این را بدانید که مردم ـ که شما نیز از آنان هستید ـ اول احساس هستند سپس عقل و خرد.
پس تقوای الله را پیشه سازید زیرا هرکه اخلاق خود را نیکو نماید به مقام روزهدار شبزندهدار میرسد و انسان مومن کسی است که دیگران با او خو میگیرند و خیری در کسی که مردم به او نزدیک نمیشوند نیست و بهترین مردم سودمندترین آنانند.
و در پایان بر آن رحمت خداوندی پیامبرتان محمد رسول خداوند درود و سلام فرستید که خداوند شما را به آن امر نموده و فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
خداوندا بر بنده و پیامبرت محمد مصطفی و نبی مجتبی، و بر اهل بیت پاک او و همسرانش مادران مومنان درود و سلام و برکت ارزانی دار و از چهار خلیفة راشد، ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگر صحابه و تابعین و کسانی که تا قیامت به نیکی از آنها پیروی نمایند راضی و خشنود باش، ای کریمترین کریمان.
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده و شرک و مشرکان را خوار گردان و ظالمان و گردنکشان و ملحدان و دیگر دشمنان دین و امت را خوار گردان.
خداوندا ما را در سرزمنهایمان ایمن گردان و مسئولان ما را اصلاح نما و ولایت ما را بر عهدة کسانی بگذار که تقوای تو را پیشه سازند و در پی رضایت تو باشند.
خداوندا والیان امر مسلمانان را برای عمل به کتاب و سنت پیامبرت ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ موفق گردان و آنان را رحمتی برای بندگانت قرار ده و کلمة آنان را بر حق و هدایت یکی گردان.
خداوندا برای امت اسلام امر رشدی قرار ده که در آن اهل طاعتت عزیز شوند و اهل معصیتت هدایت شوند و در آن به معروف امر شود و از منکر نهی شود، همانا تو بر هر کاری توانایی.
خداوندا برادران ما در سومالی گرسنهاند آنان را غذا ده، بیلباسند آنان را بپوشان، پابرهنهاند آنان را بلند کن، خداوندا بیمارشان را شفا ده و مردگانشان را بیامرز و کلمهیشان را یکی گردان و وضعیتشان را اصلاح نما. خداوندا سختی را از سختیدیدگان برطرف نما و زیان را از زیاندیدگان بردار ای مهربانترین مهربانان.
خداوندا دین ما را که نگهدارندة امر ماست، و دنیای ما را که زندگیگاه ماست و آخرت ما را بازگشتگاه ماست اصلاح نما و زندگی را برای ما عامل زیادة نیکیها و مرگ را آسودگی از هر بدی بگردان و عاقبت ما را در همة امور به خیر گردان و ما را از خواری دنیا و عذاب آخرت نجات ده.
خداوندا هرکه را برای دین ما و سرزمین ما و مسئولان ما و امنیت و امت و وحدت ما اردة بدی دارد به خود مشغول ساز و تدبیرش را در نابودیاش قرار ده ای پروردگار جهانیان.
خداوندا صهیونیستهای غاصب را نابود گردان که آنان را یارای ناتوان ساختن تو نیست.
خداوندا تویی آن الله که مبعودی به حق جز تو نیست، تو بینیازی و ما نیازمند، باران را بر ما نازل گردان و ما را از نومیدان مگردان.
خداوندا تویی آن الله که مبعودی به حق جز تو نیست، تو بینیازی و ما نیازمند، باران را بر ما نازل گردان و ما را از نومیدان مگردان.
خداوندا تویی آن الله که مبعودی به حق جز تو نیست، تو بینیازی و ما نیازمند، باران را بر ما نازل گردان و ما را از نومیدان مگردان.
خداوندا ما را باران ده، خداوندا ما را باران ده، خداوندا ما از تو آمرزش میخواهیم که تو بسیار آمرزندهای، پس آسمان را بر ما بباران، و آن را برای ما نیرو و توانی برای طاعت خود بگردان.
خداوندا حج را برای حاجیان آسان گردان، خداوندا حج را برای آنان آسان گردان و حجشان را حجی مبرور و تلاششان را مورد پذیرش و گناهاشن را آمرزیده بگردان. خداوندا بازگشتشان را نیک گردان و آنان را سالم و غنیمت یافته و مورد قبول قرار گرفته به سوی سرزمینشان بازگردان.
«پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و از آتش دوزخ دور بدار»
[البقرة: ٢٠١].
پاک و منزه است پروردگار تو، پروردگار عزت از آنچه به دروغ وصفش میکنند و سلام بر پیامبران، والحمدلله رب العالمین.