خطبهی دوم:
ستایش از آن خداوند است، او که هر چه بخواهد انجام میدهد. او را ستایش گفته و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که تنها و بیشریک است، آنکه آغاز میکند و باز میگرداند، و گواهی میدهم که سرور و پیامبر ما محمد، بندة خداوند و پیامبر او و صاحب راه و روش صحیح است. خداوندا بر بنده و پیامبرت محمد و بر اهل بیت و یاران او درود و سلام فرست.
اما بعد، ای بندگان خداوند.
این سخن خداوند متعال که میفرماید: «آیا [در آیات] قرآن تدبر نمیکنند؟ یا آنکه بر قلبهایشان قفلهایی نهاده شده است؟» [محمد: ٢٤] نزد برخی از علما به معنای وجوب تدبر قرآن برای همه مکلفین است، زیرا خداوند متعال با سرزنش کسانی که از تدبر قرآن رویگردان هستند به تدبر قرآن تشویق نموده است، و این نشان دهندة واجب بودن آن است، به ویژه در مورد مسائلی که هیچ مسلمانی عذری در ندانستن آن ندارد و ترک آن هرگز جایز نیست و عبادتی بدون آن مورد قبول قرار نمیگیرد، مانند توحید خداوند و برپا داشتن نماز و دادن زکات و روزة رمضان و حج خانه خدا، اما فروع آن و تفصیل احکام شرعی و اعتقادی و دیگر ابواب علم کار راسخان در علم است زیرا آنان اسباب آن را در اختیار دارند.
چه زیبا است که به هدف تدبر قرآن مجالسی در مساجد و خانهها و مدارس برپا گردد تا این نمونه از نمونههای هدایت، جا افتاده و وعدهای که پیامبر در این حدیث نبوی به آن اشاره نموده است محقق گردد که: «هیچ گروهی در خانهای از خانههای خداوند جمع نمیشوند که کتاب خداوند را بخوانند و آن را در میان خود مورد مدارسه قرار دهند مگر آنکه آرامش بر آنها نازل شده و رحمت آنها را در بر میگیرد و خداوند آنان را نزد کسانی که پیش اویند یاد میکند» [به روایت مسلم در صحیح خود].
روزها و شبهای این ماه مبارک میتواند بهترین موقعیت برای دستیابی به این امید باشد.
پس ای بندگان خداوند، تقوای او را پیشة خود ساخته و تدبر در کتاب خداوند را بهترین توشة خود و قویترین انگیزه برای انجام اعمالی قرار دهید که باعث رضایت و خشنودی پروردگارتان گردد.
و در پایان بر پیامبر خداوند و برگزیدة او محمد بن عبدالله درود و سلام فرستید که خداوند در کتاب خود شما را به آن امر نموده و فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
خداوندا بر بنده و پیامبرت محمد، درود و سلام فرست و از چهار خلیفة وی ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگر اهل بیت و یاران پیامبرت و کسانی که تا قیامت به نیکی از آنان پیروی نمایند راضی و خشنود باش؛ و همینطور از ما با عفو و کرم و احسان خود خشنود باش ای بهترین بخشندگان.
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده و بندگان موحدت را یاری ده و این سرزمین و دیگر سرزمینهای مسلمان را در امن و امان بدار ای پروردگار جهانیان.
خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن بدار و مسئولان ما را اصلاح نما. خداوندا ما را آنگونه که خود میدانی از دشمنانمان حفظ نما، خداوندا عاقبت ما را در همة امور به خیر گردان و ما را از خواری دنیا و عذاب آخرت محافظت کن.
خداوندا دین ما را که نگهدارندة امر ماست و دنیای ما را که محل زندگی ماست و آخرت ما را که بازگشتگاه ماست اصلاح نما و زندگی را برای ما سبب زیادهی در نیکیها و مرگ را عامل رهایی از همة بدیها قرار ده.
خداوندا بیماران ما را شفا ده و مردگان ما را بیامرز. خداوندا ما از زوال نعمتت و برگشت عافیتت و خشم ناگهانیات به تو پناه میبریم.
«پروردگارا ما به خود ستم نمودیم و اگر تو ما را مورد مغفرت و رحمت خود قرار ندهی بیتردید از زیانکاران خواهیم بود» [الأعراف: ٢٣].
«پروردگارا قلبهای ما را پس از آنکه ما را هدایت نمودی دستخوش تغییر قرار مده و ما را از جانب خود رحمتی عطا کن، که تو خود بخشایشگری» [آل عمران: ٨].
«پروردگارا ما را در دنیا و آخرت نیکی عطا کن و از آتش دوزخ دور بدار»
[البقرة: ٢١٠].
درود و سلام خداوند بر بنده و فرستادة وی پیامبر ما محمد، و بر اهل بیت و یاران وی والحمد لله رب العالمین.