خطبه‌ی اول:
ستایش ویژه‌ی الله است که مواسم خیر را بر بندگانش تکرار می‌کند و شرایطی را برای آنان فراهم می‌سازد که درون‌ها را تزکیه و درجات خود را افزایش دهند و راه نزدیک شدن به پروردگار را برای آنان آسان می‌سازد، پس برخی از بندگان به او نزدیک شده و مقام والا می‌یابند و برخی سستی پیشه ساخته و به بیهودگی مشغول می‌شوند، و برخی دیگر به واسطه‌ی هوا و هوس به پایین‌ترین درجات سقوط می‌کنند.
پروردگارم را سپاس و ستایش می‌گویم و ثنای وی را گفته و از او آمرزش می‌خواهم و گواهی می‌دهم که معبودی به حق جز او نیست که یگانه و بی‌شریک است، او که برای کار اندک اجر عظیم می‌دهد و گناهان بزرگ را می‌بخشد، غم را از دل مومنان برمی‌چیند و زشتی‌ها را پوشانده و نیکی‌ها را عیان می‌کند، او که از شبیه و همانند و نظیر منزه است:
﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ١١﴾ [الشورى: ١١].
«چیزی به مانند او نیست و او شنوا و بینا است».
و گواهی می‌دهم که محمد بنده و پیامبر او و خلیل و برگزیده وی است، هرکه رهنمون و روش او را در پیش گیرد هدایت شده و هرکه با هوای نفس از رهنمون او دوری کند گمراه شود؛ درود و سلام بسیار خداوند بر وی و بر اهل بیت و یاران او و همه‌ی کسانی باد که تا قیامت به نیکی از آنان پیروی نمایند.
اما بعد:
تقوای الله را آنگونه که شایسته است پیشه دارید و به ریسمان محکم اسلام چنگ زنید:
﴿وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُم مُّلَٰقُوهُۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٢٢٣﴾ [البقرة: ٢٢٣].
«و از الله پروا دارید و بدانید که شما او را دیدار خواهید کرد و مومنان را بشارت ده».
ای مسلمانان:
روزها به سرعت می‌گذرند و ما در پی دنیا دوانیم و عمرهای ما کم می‌شود و در غفلتیم و نسبت به آنچه از ما خواسته شده است با کارهای دیگر مشغولیم در حالی که در سال گذشته حکومت‌ها تغییر کردند و مُلک‌هایی زایل گشتند و اوضاع تغییر یافت و چهره‌ی تاریخ دچار دگرگونی شد، سالی که در آن گردبادی از حوادث پرشتاب و پشت سر هم رخ داد که انسان از درک عمق آن عاجز است...
از رحمت و لطف خداوند است که امروز از خواب برخیزیم و صبحی از صبح‌های رمضان را با فضل و برکت و بشارت‌ها و پیروزهایی که در طول تاریخ با خود داشته است در روبروی خود ببینیم. رمضان ساحلی است که کشتی دل پس از طوفان حوادث و غفلت ایام در کنار آن پهلو گرفته است، سالی که با تغییرات خود و مشغولیت‌ها و کم‌کاری‌های ما گذشت...
اکنون وقت آن است که روح‌های ما پس از خشکی تازه شوند و قلب‌های ما پس از آنکه سخت شده است نرم شود و به راستی که «بیچاره است آنکه رمضان را درک کند و آمرزیده نشود».
خداوندا این ماه را با امن و ایمان و سلامت و اسلام نصیب ما گردان.
ای مومنان:
مواسم خیر فرصت‌هایی گذرا هستند و هر یک از این مواسم همانطور که می‌آید در حال رفتن است و غنیمت بردن از آن تنها با صبر چند ساعت است که آنگاه انسان مسلمان پس از پذیرفته شدن عملش از برندگان و نزد آفریدگارش از مقربان خواهد بود.
خداوندا! چه اجرهایی که در این مواسم به دست می‌آید و چه گردن‌هایی از بار گناه خلاصی می‌یابند، پس پروردگارا ما را در معرض نَفَحات خود قرار ده و ما را برای رسیدن به آمرزشت شتاب عطا کن و از جمله‌ی کسانی بگردان که رضوان و خشنودی تو را به دست آورده‌اند و در انجام عمل نیک توفیق ده و ما را از جمله پذیرفته شدگان قرار ده و عاقبت ما را ختم به خیر گردان.
ای مسلمانان:
روزه، شرعی است کهن:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ﴾ [البقرة:١٨٣].
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما واجب گردید همانطور که بر کسانی که پیش از شما بودند واجب شده بود».
و رمضان ماه رحمت‌ها و برکات و حسنات و خیرات است که درهای بهشت در آن گشوده شده و درهای آتش بسته می‌شوند و شب قدر که برتر از هزار ماه است در آن قرار دارد و خداوند در این ماه کسانی را از آتش آزاد می‌کند. در صحیحین ـ بخاری و مسلم ـ از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که «هرکه رمضان را از روی ایمان و احتساب روزه گیرد گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود» و همچنین «هرکه رمضان را از روی ایمان و احتساب به نماز ایستد گناهان گذشته‌اش آمرزیده می‌شود».
بوی دهان روزه‌دار نزد خداوند از بوی مشک خوش‌تر است و روزه‌دار دو شادی دارد: یک شادی هنگامی که افطار می‌کند و یک شادی هنگامی که با پروردگارش دیدار کند.
و در صحیح مسلم از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که فرمود: «... و [همچنین] رمضان تا رمضان باعث بخشیده شدن گناهانی است که میان آن‌ها رخ داده است اگر انسان از انجام گناهان کبیره اجتناب ورزد».
﴿شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ﴾ [البقرة: ١٨٥].
«ماه رمضان [همان ماه] است كه در آن قرآن فرو فرستاده شده است [کتابی] كه مردم را راهبر و [در بر گیرنده‌ی] دلایل آشكار هدايت و [میزان] تشخیص حق از باطل است».
جبرئیل ـ علیه السلام ـ در این ماه با رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ قرآن را مدارسه می‌نمود و سلف ـ رحمهم الله ـ هنگامی که رمضان فرا می‌رسید سخن را کم کرده و خود را برای قرائت قرآن فارغ می‌ساختند، و روزه و قرآن برای صاحب خود در قیامت شفاعت می‌کنند.
این، ماه تروایح و قیام و به صف شدن در محراب تهجد است در حالی که دیگر مردم در خوابند. این، ماه اشک ریختن و بخشش گناهان است و روزه‌دار در این ماه دعایی دارد که رد نمی‌شود:
﴿وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لِي وَلۡيُؤۡمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمۡ يَرۡشُدُونَ ١٨٦﴾ [البقرة: ١٨٦].
«و هنگامی که بندگان من از تو درباره من پرسیدند [بگو] من نزدیکم و دعای دعا کننده را هنگامی که مرا بخواند اجابت می‌کنم. پس باید که فرمان مرا گردن نهند و به من ایمان آوردند، باشد که راهیاب شوند».
در رمضان درون‌ها پاک شده و اخلاق انسان وارسته می‌شود و روزه تربیتی است برای شکستن شهوت و قطع اسباب بندگیِ هواهای درونی و شهوات. در رمضان است که حس همدردی با فقرا و مستمندان به وجود می‌آید زیرا این ماه، ماهِ صدقه و همدردی است.
ای مسلمانان:
دین خود را برای خداوند خالص گردانید و از چرک و ناپاکی گناهان و معاصی خلاص شوید و آن را با آب توبه و استغفار بشویید زیرا گناهان، انسان را از طاعات باز می‌دارند و میان انسان و اسباب نزدیکی به خداوند حائل ایجاد می‌کنند.
سپس روزه‌ی خود را از آنچه باعث نقص یا از بین رفتن اجر آن می‌شود مصون بدارید. اخلاص و پیروی از سنت را در همه‌ی عبادات خود محقق گردانید و از شرک دوری کنید که شرک بدترین مانع در برابر پذیرفتن اعمال نزد خداوند است و از هر گونه بدعتی در دین دوری گزینید که خداوند عملی را که خود به عنوان دین قرار نداده است نخواهد پذیرفت.
روزه‌ی خود را از عواملی که به آن ضربه می‌زند حفظ کنید زیرا از ابوهریره ـ رضی الله عنه ـ از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که ایشان فرمودند: «هرکه سخن دروغ و باطل و عمل به آن را ترک نگوید خداوند نیز نیازی به این ندارد که وی غذا و نوشیدنی‌اش را ترک کند» [به روایت بخاری].
و در صحیح روایت است که پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ فرمودند: «هرگاه که روز روزه‌ی یکی از شما بود بدزبانی نکند و صدای خود را [به ناسزا] بلند نکند و اگر کسی به او ناسزا گفت یا با وی درگیر شد بگوید: من روزه‌ام».
ای روزه‌داران:
مقصود روزه تربیت نفس بر طاعت خداوند و پاکسازی آن به واسطه‌ی صبر و والا ساختن آن در برابر شهوات است و همانطور که بدن در حالت روزه از برخی مباحات منع می‌شود همینطور من باب اولیٰ باید از کارهای حرام نیز باز داشته شود.
وقت رمضان با ارزش‌تر از آن است که برای دیدن صحنه‌های مبتذل هدر رود و اگر این فیلم‌ها و برنامه‌ها ضرری جز تلف کردن این اوقات گرانبها نداشتند همین برای نکوهیدن آن کافی بود چه رسد به این که شبکه‌های ماهواره‌ای در این ماه در نشر فساد و فتنه و باز داشتن از یاد خداوند و نماز، با شیطان به رقابت می‌پردازند!!
رمضان یادآوری و تلنگری است برای امت تا دوباره حساب خود و رابطه‌ی خود با دین را مورد بازبینی قرار داده و جایگاه‌های خلل و اشکال را باز مورد بررسی قرار دهد.
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ١٨٣﴾ [البقرة: ١٨٣].
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما واجب گردید همانطور که بر کسانی که پیش از شما بودند مقرر شده بود، باشد که پرهیزگاری پیشه کنید».
زیرا این ماه، ماه تزکیه‌ی نفس و تربیت آن است.
ای مسلمان! ای بنده‌ی خداوند، این است دعوت خداوند به سوی تو، برای بازگشت و توبه، پس ندای او را استجابت کن:
﴿وَتُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ ٣١﴾ [النور: ٣١].
«و ای مومنان، همگی به سوی الله توبه کنید باشد که رستگار شوید».
برای توبه شتاب کن و زِنهار که امروز در نامه‌ی عملت چیزی باقی بگذاری که فردا از یادآوری آن شرم کنی، و همانا آسودگی کامل برای کسانی است که تلاش کرده‌اند.
ای روزه‌داران:
در سحرها اسرار و نفحات و رحمت‌هایی است، آنگاه که خداوند متعال به آسمان دنیا نازل می‌شود و چه بسیار دعاهایی که به واسطه‌ی آن‌ها سعادت ابدی برای صاحب آن نوشته می‌شود و در هنگام افطار دعایی است که رد نمی‌شود.
پس با بهره گرفتن از این ماه سعادتمند شوید و در آن تا می‌توانید برای خود عمل نیک پیش فرستید و به پروردگار خویش نزدیک شوید زیرا او شما را به سوی بهشت فرا خوانده و فرموده است:
﴿وَٱللَّهُ يَدۡعُوٓاْ إِلَىٰ دَارِ ٱلسَّلَٰمِ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ ٢٥﴾ [يونس: ٢٥].
«و الله شما را به سوی سرای سلامت (بهشت) فرا می‌خواند و هر کس را بخواهد به راه راست هدایت می‌کند».
خداوند من و شما را به واسطه‌ی کتاب و سنت برکت دهد و با آیات و حکمت موجود در آن سود رساند. این سخن خویش را گفته و برای خود و شما و دیگر مسلمانان از خداوند متعال آمرزش می‌خواهم. پس از او آمرزش خواهید که وی بسیار آمرزنده است.