خطبهی دوم:
ستایش از آن الله است، پاک و مقدس است او و ستایشش میگویم که با حکمت خود اقوامی را بلند گرداند و گروههایی را پست نمود و او را برای نعمتهای بزرگش که در حساب نمیگنجد شکر میگویم و گواهی میدهم که معبودی به حق نیست جز الله که تنها و بیشریک است، شب را در روز و روز را در شب فرو میبرد و به پنهان و آشکار آگاه است و گواهی میدهم که سرور و پیامبر ما محمد بندة الله و پیامبر او و شفیعی است که شفاعتش در روز محشر پذیرفته میشود و با آیات و سورههای قرآن مورد تایید خداوند قرار گرفته است. درود و سلام و برکات خداوند بر او و بر اهل بیت و اصحاب نیک وی و تابعین و همة کسانی باد که از آنان پیروی میکنند...
اما بعد:
غیبت از گناهان بزرگ است و گناهان بزرگ یا کبیره با خوبیها از جمله نماز و روزه و صدقه و دیگر کارهای نیک پاک نمیشوند بلکه لازم است شخص از آنها دست کشیده و توبة نصوح کند و از کسی که به حق وی تجاوز کرده است نیز حلالیت بخواهد.
هر چه اثر غیبت بیشتر باشد گناه و خطر آن نیز بیشتر میشوند. همچنین گناه غیبت بستگی به شخصی دارد که مورد غیبت واقع شده است و هر چه آن شخص ایمان بیشتری داشته باشد و بیشتر اهل صلاح باشد غیبتش نیز بدتر و شدیدتر خواهد بود. زیرا غیبت اهل صلاح و علم و والیان امر اثر بدی در از بین رفتن وحدت و اعتماد و نا آرام شدن امور دارد. همچنین باعث ضعیف شدن اجرای دستورات خداوند و دین او در درون مردم و کم شدن برکت میشود و در پی آن آشوب پدید آمده و فتنهها رخ میدهد.
بندگان خداوند: اهل علم انواعی از غیبت را از غیبت حرام استثا کردهاند که در آن شخص میتواند برادرش را آنگونه که بد میدارد یاد کند. برای مثال مظلوم میتواند کسی را که به او ظلم کرده است نزد کسی که میتواند ظلم را از او بردارد مانند قاضیان و مسئولان امر یاد کند. همچنین یاد نمودن اهل فسق و بدی و بدیها و بدعتها و انحرافها و رفتار ناشایست آنها از روی انکار و برحذر داشتن دیگران از آنها و جلوگیری از فساد و بدی آنها جایز است.
گرچه علما در این موارد غیبت را جایز دانستهاند اما با این وجود تا پیش از اطمینان از حصول مصلحت واقعی و احتیاط و نیت خوب و سلامت از ریا و خودخواهی، جایز نیست شخص اقدام به غیبت نماید. در صورتی که شخص در مورد یکی از اینها دچار شک شد دور ماندن از غیبت بهتر است زیرا آبروی مسلمان محفوظ است و حرمت وی باید پاس داشته شود.
پس تقوای الله را پیشه سازید و زبان خود را حفظ نمایید و مجالس خود را از غیبت دور بدارید و از آبروی برادرانتان دفاع کنید و کلمة خود را یکی گردانید تا دینتان سالم مانده و برادریتان حفظ شود و اوضاعتان نیک گردد.
سپس درود و سلام فرستید بر آن رحمت هدایتگر و آن نعمت خداوندی، پیامبرتان محمد، پیامبر خدا که پروردگارتان شما را به آن امر نموده و در آیات محکم کتاب خویش فرموده است:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا ٥٦﴾ [الأحزاب: ٥٦].
خداوندا درود و سلام و برکت ارزانی دار بر بنده و پیامبرت محمد، آن پیامبر برگزیده و بر اهل بیت نیک و پاک وی و همسران او مادران مومنان و راضی و خشنود باش از چهار خلیفة راشد وی ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگر صحابة پیامبرت و تابعین و کسانی که تا قیامت به نیکی از آنان پیروی نمایند و از ما به همراه آنان راضی و خشنود باش ای گرامیترین گرامیان.
خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده، خداوندا اسلام و مسلمانان را عزت ده و سرکشان و ملحدان و دیگر دشمنان دین و امت را خوار بگردان.
خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن بگردان، خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن بگردان، خداوندا ما را در سرزمینهایمان ایمن بگردان و مسئولان و والیان امر ما را اصلاح نما. خداوندا مسئولیت ما را بر عهدة کسی قرار ده که تقوای تو را پیشه ساخته و در پی رضای تو باشد ای پروردگار جهانیان.
خداوندا والیان امر مسلمانان را برای عمل به کتابت و سنت پیامبرت محمد ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ موفق گردان و آنان را رحمتی برای بندگان مومنت قرار ده و کلمهی آنها را بر حق و هدایت یکی گردان ای پروردگار جهانیان.
خداوندا برای امت اسلام امر رُشدی قرار ده که در آن اهل طاعت تو عزیز گردیده و اهل معصیت هدایت یابند و در آن به معروف امر شده و از منکر نهی شود که تو بر کاری توانایی.
خداوندا یهودیان غاصب اشغالگر را نابود ساز که آنان یارای ناتوان ساختن تو را ندارند، خداوندا بر آنها عذاب خود را که از گروه مجرمان دور نیست نازل ساز.
خداوندا ما را به توبه و بازگشت موفق گردان و درهای قبول و اجابت را بر ما بگشای، خداوندا طاعات و دعاهای ما را بپذیر و کارهای ما را نیک گردان و بدیهای ما را بپوشان و بیماران ما را شفا ده و مردهگان ما را بیامرز و بر ما توبه پذیر و ما را مورد مغفرت و رحمت خویش قرار ده ای مهربانترین مهربانان.
«همانا الله به عدل و احسان و بخشش به خویشاوندان امر میکند و از فحشا و مُنکر و تجاوزپیشهگی باز میدارد. او شما را چنین پند میدهد باشد که یادآور شوید» [النحل:٩٠].
پس الله را یاد کنید تا شما را یاد کند و او را برای نعمتهایش شکر گویید تا شما را افزون دهد و همانا یاد الله بزرگتر است و الله به آنچه میکنید آگاه است.