شرایط وجوب زکات کالا و اموال تجارتی
شرایط زکاتی بودن آن‌ها عین همان شرایط نقدینه و بهای کالاها می‌باشد علاوه بر آن باید کالا به صورت مال التجارۀ در آید و به هنگام اکتساب و بدست آوردن آن قصد و اراده تجارت در میان باشد تا از کسب عادی و کسب مطلق جدا گردد، و با آن تفاوت داشته باشد و بایستی ملکیت آن از طریق معاوضه صورت گیرد، پس در چیزهایی که بدون معاوضه تملک می‌شوند مانند مالی که از طریق ارث و هبه و وصیت به دست می‌آیند زکات واجب نیست، چون معاوضه در آن صورت نگرفته است، و دلیل وجوب زکات در اموال تجارتی آن است که خداوند گفته است:
﴿أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا كَسَبۡتُمۡ﴾[البقرة: ۲۶۷].
«از اموال حلالی که به دست می‌آورید انفاق کنید و زکات بدهید».
که مجاهد گفته است: این آیه درباره اموال تجارتی است.
و به دلیل حدیث:
«فِی الإِبِـلِ صَدَقَتُها وَفِی الغَنَمِ صَدَقَـتُهُ وَفِی البَـزِّ صَدَقَتُهُ»(رواه الحاکم علی شرط الشیخین).
«در شتر زکات مخصوص و در گوسفند زکات مخصوص و در کالای خانه زکات مخصوص واجب است».
کلمه «بَز» که در خبر آمده به معنی پارچه آماده برای فروش نزد بزازان است، و چون زکات عین در پارچه واجب نمی‌شود پس باید آن را حمل بر زکات تجارت کرد.
عمر بن خطاب ساز کنار شخصی عبور کرد که پوست می‌فروخت و به وی گفت: «زکات مال خود را بده او گفت: ای امیرالمؤمنین این پوست و چرم است. عمر سگفت: قیمت آن را تعیین کن و از قیمتش زکات را پرداخت کن». (به روایت شافعی و احمد و دارقطنی و بیهقی).