پیرمرد ناتوان و کسی که در حکم او است
پیرمرد ناتوانی که طاقت و توان روزه گرفتن را ندارد یا در اثر روزه دچار رنج و مشتق شدید میشود و همچنین پیرزن و بیماری که امید بهبودیش نمیرود بر آنان روزه واجب نیست بلکه واجب است برای فدیه روزه هر روز، یک نفر مسکین را طعام کند، چون خداوند میفرماید:
﴿وَعَلَى ٱلَّذِينَ يُطِيقُونَهُۥ فِدۡيَةٞ طَعَامُ مِسۡكِينٖ﴾[البقرة: ۱۸۴].
«برکسانی که (روزه) تمام توان و طاقتشان را فرا میگیرد و (از گرفتن روزه عاجزند واجب است که) فدیه هر روز را طعام یک نفر مسکین بدهند».
ابن عباس بگفت: این آیه منسوخ نیست بلکه مراد از آن پیرمردان و زنان ناتوانند که نمیتوانند روزه بگیرند و باید به جای روزه یک نفر مسکین را اطعام کنند. و معنی «یُطِیقُونَهُ»یعنی با گرفتن روزه در مشقت میافتند و به زحمت میتوانند روزه بگیرند. و در قرائتی «یُطَوّقُونَهُ»آمده که به معنی از آن در رنج و مشقت میافتند میباشد.