کسی که وقوف در عرفه را در نیافته باشد
کسی که پیش از طلوع فجر روز قربانی به عرفه نرسیده و وقوف در آن را درنیافته باشد حج را از دست داده و به حج نرسیده است. چون پیامبر جگفته است:
«مَن أَدْرَك عَرَفَةَ فَقَد أَدْرَك الحَجَّ وَمَن فاتَهُ عَرَفَةَ لَیلاً فَقَد فاتَهُ الحَجُّ فَلیُهِلَّ بِعَمرَةٍ وَعَلَیهِ الحَجُّ مِن قابِلٍ»(رواه الدار قطنی).
«هر کس شب به عرفه برسد و آنجا را دریابد به حقیقت او حج را دریافته است و هر کس شب عید به عرفه نرسد حج را درنیافته است پس او احرام به عمره ببندد و بر او است که سال بعدی به حج آید».
چون وقوف در عرفه رکنی است که مقید به وقت خاص است پس اگر آن وقت فوت شود آن نیز فوت می‌شود، مانند نماز جمعه و بلافاصله با انجام عمل عمره که طواف و سعی بین صفا و مروه نیز لازم است اگر بعد از طواف القدوم سعی نکرده باشد، و دیگر رمی جمرات در منی واجب نیست و شب ماندن در مزدلفه اگرچه وقتش نیز باقی باشد دیگر سنت نیست، و همچنین اگرچه رمی جمرات هم باقی باشد.
همچنانکه قضای حج واجب است هدی و قربانی نیز واجب است. گویند: در روز عید قربان هبار بن الأسود به حضور عمر بن خطاب سآمد و گفت: «ای امیر مؤمنان ما در محاسبه روزهای ماه اشتباه کرده ایم، پسر عمر به وی گفت: برو به مکه و طواف خانه کعبه کنید شما و کسانی که همراه تو هستند، و بین صفا و مروه سعی کنید و هدیه خانه کعبه را که همراه آورده اید قربانی کنید و سرتان را بتراشید یا موی آن کوتاه کنید سپس برگردید و سال آینده که موسم حج فرا رسید حج را بگزارید و هدیه خانه کعبه را نیز بیاورید و قربانی کنید، و هرکس هدیه ندارد سه روز را در موسم حج روزه بگیرد و هفت روز را وقتی روزه بگیرد که به محل خویش برگردد». به روایت مالک در مؤطا با اسناد صحیح و این مسأله مشهور شده و به صورت اجماع درآمده است.