فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد دوم

فهرست کتاب

لعان و ملاعنه زن و شوی

لعان و ملاعنه زن و شوی

لعان از لعن به معنی دور کردن گرفته شده است، و به آن جهت آن را لعان نام نهاده‌اند که یکی از آن دو، دروغ می‌گوید پس ملعون است و از رحمت به دور، و چون هر یک از آن دو از دیگری دور می‌گردد با حرمت و حرام بودن ابدی. و در اصطلاح شرع عبارت است از کلماتی معلوم و مشخص که حجت قرار داده شده‌اند برای کسی که ناچار شده است تا کسی را که بستر او را آلوده کرده است و او را ننگین و بدنام کرده و عار و ننگ را به وی ملحق ساخته است، متهم به ارتکاب فحشاء و زنا کند. و دلیل آن قول خداست:

﴿وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ وَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ شُهَدَآءُ إِلَّآ أَنفُسُهُمۡ[النور: ۶].

«و کسانی که زنان خود را (به ارتکاب فحشاء و زنا) متهم می‌کنند و بر این کار شاهدانی جز خویشتن ندارند».

در شان نزول این آیه گفته‌اند که: هلال بن امیه در محضر رسول خدا همسر خویش را متهم به ارتکاب زنا با، شریک بن السمحاء نمود که پیامبر جبه وی گفت: «یا اقامه بینه کنی و شاهدانی بر این کار بیاوری یا این که تو را حدّ خواهم زد. او گفت: ای رسول خدای هرگاه یکی از ما کسی را با زن خود دید که همبستر شده برود به دنبال گواهان؟ که باز هم پیامبر جدر جواب وی گفت: باید گواهان بیاوری و إلَّا پشت تو را حدّ خواهم زد. پس هلال گفت: سوگند به آن کس که تو را به حق فرستاده است من خودم راست می‌گویم، و به تحقیق خداوند چیزی را نازل خواهد کرد که مرا تبرئه خواهد ساخت و پشتم را از حد نجات خواهد داد». که این آیه نازل شد.