فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد دوم

فهرست کتاب

عاریه

عاریه

عاریه در زبان عربی تملک و به ملک درآوردن منفعت است بدون عوض، و در اصطلاح شرع مباح کردن سود بردن و منتفع شدن است به چیزی که نفع بردن از آن حلال باشد به شرط بقای اصل و ذات آن چیز تا آن را به صاحبش برگرداند. و دلیل شرعی آن قول خدای تعالی است که می‌گوید:

﴿وَيَمۡنَعُونَ ٱلۡمَاعُونَ ٧[الماعون: ۷].

«و آن‌ها که به امانت دادنِ وسایل و ابزار خانگی را منع می‌کنند».

و مراد از ماعون چیزی است که همسایگان آن را از همدیگر عاریه می‌گیرند. و در سنت نبوی آمده است که: پیامبر جدر روز جنگ خیبر از صفوان بن امیه درع و زرهی را به عاریت گرفت و صفوان به وی گفت: ای محمد جآن را غصب می‌کنی؟

پیامبر جگفت:

«لَا، بَلْ هِیَ عارِیَةٌ مَضْمُوْنَةٌ».

«نخیر بلکه آن را عاریه می‌گیرم که برگشت دادن آن تضمین شده است».

(به روایت ابوداود و نسائی و حاکم). و ابن الصباغ بر مستحب بودن عاریه گرفتن و دادن آن اجماع را نقل کرده است.