حکم شرعی لقطه
مسلمانان بر جواز آن اجماع دارند ولی آیا این عمل مستحب است یا واجب، جای سوال است. اگر پیدا کننده و بردارنده، شخص فاسق و ناپرهیزگار باشد او را از آن عمل منع می‌کنند، و اگر آن را برداشت و نگهداشت آن را از دست وی بیرون می‌آورند همان گونه که اگر مال فرزندش را نیز بگیرد از دست او بیرون می‌آورند.
و اگر پیدا کننده آن مال، شخص آزاده و رشید و هوشیاری باشد که در آن خیانت نمی‌کند، اگر آن را در جائی بیابد که از آن نگران نباشد، چون مردم آن محل امین هستند و آن موضع مملوک نیست و سرزمین کفر نمی‌باشد، بهتر است آن را بردارد و نگهداری و تصرف کند. چون پیامبر جگفته است: «وَاللَّـهُ فِيْ عَوْنِ العَبْدِ مِادِامَ العَبْدُ فِیْ عَوْنِ أَخِیْهِ». «خداوند یار و یاور بنده خویش است مادام که این بنده یار و یاور برادر دینی خود باشد».
و اگر آن مال را در جایی بیابد که بر آن ایمن نیست در آن صورت بر او واجب می‌شود که آن را بردارد چون خداوند می‌فرماید:
﴿وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖ﴾[التوبة: ۷۱].
«مردان و زنان مؤمن بعضی ولی (و سرپرست) بعضی دیگرند».
پس بر بعضی از آنان لازم است که مال بعضی دیگر را حفظ کنند تا ضایع نشود. همان طور که بر ولی یتیم واجب است که مال یتیم را حفظ کند. با جود این، شخص پیدا کننده باید از خود اطمینان داشته باشد و به خود اعتماد کند که اگر صاحبش پیدا شد و آن را شناخت، آن را به وی برمی گرداند، و اگر چنین اعتمادی به خود نداشته باشد نباید آن را بردارد.
برخی گفته‌اند: به هر حال بر وی لازم نیست که آن را بردارد بلکه مستحب است، چون این برداشتن، یا امانت است یا کسب و هیچ کدام از این دو واجب نیست. البته این در صورتی است که آن مال را در زمین موات و بی‌صاحب، یا در راهی پیدا کند. اما اگر آن را در ملک کسی پیدا کند در آن صورت برای او جایز نیست آن را بردارد چون احتمال دارد که متعلق به صاحب ملک باشد.