روزه روز شک
روزه روزی که در آن شک است و معلوم نیست رمضان است یا خیر، حرام است. (روزه یوم الشک) برای کسی که به صورت داوطلبانه و تطوع و بدون سبب یا به جای روزه رمضان آن را روزه بگیرد. چون عمار بن یاسر سگفت:
«مَن صامَ یَومَ الشَّكِّ فَقَد عَصی أَباَ القاسِمِ». (صححه الترمذی وابن حبان والحاکم ورواه البخاری تعلیقاً).
«هرکسی در روز شک روزه بگیرد از ابوالقاسم جنافرمانی کرده است».
اگر نذر کند که در روز شک روزه بگیرد نذرش صحیح نیست. اما اگر به صورت عادی روز سنت میگرفت و با روز شک تصادف کرد مانند این که عادت دارد که روزهای دوشنبه یا پنجشنبه را روزه بگیرد یا یک روز در میان به صورت عادت روزه بگیرد و تصادفا آن روز روز شک بود روزهاش حرام نیست، چون پیامبر جگفته است:
«لا تُقَـدِّمُوا رَمَضانَ بِصَوْمِ یَومٍ ولا یَوْمَینِ إِلَّا رَجُلٌ کانَ یَصُوْمُ صَوْماً فَلیَصُمْهُ»(رواه الشیخان).
«روزه ماه رمضان را با یک روز یا دو روز جلو نیندازید مگر کسی که به صورت عادتی روزه میگیرد که اشکال ندارد، او روز عادت خودش را ادامه دهد».
و اگر روزه روزشک را هم به روزهای قبلش وصل کند حرام نیست، چون او قصد اختصاصی رمضان را ندارد بلکه روزهاش را وصل میکند. روزه شک سه نوع است:
۱- هر گاه مردم از دیدن ماه سخن میگفتند بدون این که شخصی را معین کنند که آن را دیده باشد.
۲- گروهی ادعای رویت هلال ماه رمضان کنند که شهادتشان رد میشود، مانند زنان و کودکان و فاسقان و بردگان و آن روز هم روز سی ام شعبان باشد.
۳- اگر عقیده داشته باشد که مدعی رویت هلال ماه رمضان است میگوید، بر او واجب است که روزهاش را بگیرد، و اگر او را تصدیق کند جایز است که روزه بگیرد و اما اگر در صدق او شک داشته باشد روزهاش حرام است.