چهار کس ارث میبرند بدون این که خواهران آنان ارث ببرند
چهار کس ارث میبرند بدون این که خواهرانشان ارث ببرند که عبارتند از:
اول: عموها.
دوم: پسران عموها.
سوم: پسران برادران.
چهارم: عصبههای معتق و آزاد کننده برده.
اما عموهای پدر و مادری، یا پدری و همچنین پسران عموها و پسران برادران به این جهت ارث میبرند که عصبه میباشند در صورتی که خواهرانشان از ذوی الأرحام میباشند، و اما عصبات آزاد کننده به این جهت ارث میبرند که پیامبر جمیفرماید:
«اَلوَلَاءُ لُحْمَةٌ کَلُحْمَةِ النَّسَبِ لَایُباعُ وَلَا یُوْهَبُ».
«ولاء تار و پودی است به مانند تار و پود نسبی که قابل فروختن و بخشیدن نیست».
به روایت ابن خزیمه و ابن حبان، و حاکم گفته است: اسناد آن صحیح است. و بیهقی اسناد آن را علیل دانسته است. و در روایتی دیگر «وَلَا یُورَثُ»دارد یعنی از آن ارث برده نمیشود. و نسبهای عصبات از غیر خود نزدیکترند. پس هرگاه برای کسی ولاء ثابت شد و مُرد، این ارث به عصبات او منتقل میگردد، و ضابطه کسی که از راه ولاء معتق و آزاد کننده ارث میبرد، آن است که هر مذکری که عصبه معتق باشد هرگاه آزاد شده، بعد از مرگ آزاد کننده بمیرد، و آزاد کننده پسر و دختری یا پدر و مادری یا برادر و خواهری داشته باشد مردان ارث میبرند بدون زنان. و در این صورت مردان زنان را ساقط میکنند.