فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد دوم

فهرست کتاب

چه موقع نصف مهریه ساقط می‌گردد

چه موقع نصف مهریه ساقط می‌گردد

باید دانست که زن به مجرد اجرای عقد صحیح نکاح، مالک و صاحب مهریه می‌شود یا با نام بردن و تعیین کردن مهریه به صورت صحیح مالک مهریه می‌شود، و در غیر آن صورت مالک مهرالمثل می‌گردد. سپس باید دانست که به دو طریق مهریه مستقر می‌گردد و پرداخت آن لازم می‌شود.

اول: با عمل وطی و صورت گرفتن آمیزش جنسی، حتی اگر حرام نیز باشد مانند آمیزش جنسی و عمل وطی در حال قاعدگی و یا در حال احرام، چون خداوند می‌فرماید:

﴿وَكَيۡفَ تَأۡخُذُونَهُۥ وَقَدۡ أَفۡضَىٰ بَعۡضُكُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ[النساء: ۲۱].

«چگونه مهریه را از آن زن پس می‌گیرید و حال آن که بین شما آمیزش و عمل جنسی صورت گرفته است».

پس با انجام عمل جنسی مهریه لازم می‌گردد و کلمه (افضاء) در آیه مراد از آن جماع است.

دوم: با مرگ یکی از زوجین مهریه و کابین ثابت و لازم می‌شود حتی اگر پیش از دخول و آمیزش زناشوئی این مرگ واقع شود. چون با مرگ عقد نکاح پایان می‌یابد پس چنان می‌ماند که آنچه عقد بر آن واقع شده حاصل شده و بهای آن باید داده شود مانند اجاره.

چنانچه بعد از عقد نکاح جماع یامرگ صورت نگرفت، و جدایی زن و شوهر پیش از دخول وعمل جنسی روی داد و این جدایی به سبب خود زن یا مرد صورت نگرفته بود، به این معنی که خود مرد زن را طلاق داده باشد یا مرد طلاق زن را به خود زن تفویض کرده باشد و آن زن نیز این کار را انجام داد، یا این که مرد طلاق زن را به کاری معلق و مربوط می‌سازد که زن آن کار را انجام دهد. برای مثال به وی گوید: هرگاه به آن خانه داخل شوی تو مطلقه باشی و طلاق تو صورت گیرد، و آن زن هم داخل خانه شده باشد یا این که مرد زن را طلاق خلعی بدهد، در این صورت مهریه و کابین زن نصف می‌گردد و پرداخت نصف آن بر مرد لازم می‌گردد. چون خداوند می‌فرماید:

«هرگاه زنانتان را پیش از تماس و نزدیکی جنسی طلاق دادید و در عقد نکاح مهریه را معین کرده بودید در آن صورت نصف مهریه لازم می‌گردد که پرداخت کنید».