احکام جزیه
جزیه به خرابی گفته می‌شود که بر اهل ذمه گذاشته می‌شود و به آن جهت آن را جزیه نام نهاده‌اند چون مانع از کشتن اهل ذمه می‌گردد. جزیه در برابر دفاع ما از اهل ذمه گرفته می‌شود، و شرعا چیزی است که کافر به عقد و پیمان مخصوص ملزم به پرداخت آن می‌گردد. و دلیل آن پیش از اجماع مسلمین قول خدای تعالی است:
﴿قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ ٢٩﴾[التوبة: ۲۹].
«با کسانی که به خدا و روز رستاخیز ایمان نمی‌آورند و چیزهایی را که خداوند و رسول وی حرام کرده‌اند حرام نمی‌دانند و دین حق را قبول ندارند از آنان که به ایشان کتاب داده شده است، بجنگید تا این که با دست خود و در حال خواری و ذلت و از روی تسلیم جزیه بپردازند». و پیامبر جاز مجوسیان هجر جزیه گرفت و گفت:
«سَنُّوا بِهِم سُنَّةَ أَهلِ الِکتابِ»«به آنان به مانند اهل کتاب رفتار کنید».
به روایت بخاری. و پیامبر ججزیه را از اهل نجران گرفت. به روایت ابوداود و جزیه را از مردم ایله نیز گرفت. گرفتن جزیه از اهل ذمه، کمکی است به مسلمین و اهانتی است به آنان که چه بسا آنان را به قبول اسلام وادارد. و باید دانست عقد پیمان و ذمه را تنها امام یا نائب وی منعقد می‌نماید و از غیر وی درست نیست، چون از جمله مصالح بزرگی است که اختصاص به کسی دارد که نظر عام و شامل دارد.