تقسیم کردن چیزهای مشترک
تقسیم به موجب کتاب خدا و سنتّ نبوی و اجماع مسلمین ثابت شده است. خداوند گفته است:
﴿وَإِذَا حَضَرَ ٱلۡقِسۡمَةَ أُوْلُواْ ٱلۡقُرۡبَى﴾[النساء: ۸].
«و هرگاه خویشاوندان حاضر تقسیم کردند شدند».
و پیامبر جگفته است: «شفعه در چیزی است که تقسیم نشده است» تا آخر حدیث.. و پیامبر جغنائم را تقسیم کرده است و همچنین خلفای راشدین شپس از وی این کار را انجام دادهاند.
سپس باید دانست که تقسیم را گاهی خود شریکان انجام میدهند و گاهی نماینده قاضی و حاکم شرعی متصدی تقسیم میگردد. پس اگر نماینده قاضی، سرپرستی تقسیم را به عهده داشت شرط است که باید مسلمان، بالغ، عاقل، آزاد، مذکر و عادل باشد، چون عمل تقسیم ولایت است و باید نماینده قاضی دانای به حساب و محاسبه و اندازه گیری مساحت باشد، چون محاسبه و مساحت از جمله ابزار کار در تقسیم میباشند. و در این که آیا باید عالم به تعیین نرخ و ارزش یابی باشد خلاف است.