عقد به کتابت
کتابت وابسته کردن عتق و آزادی است به صفتی که متضمن معاوضه‌ای باشد. کتابت و عقد به کتاب با عبد، اگر عبد خواهان آن باشد به دو شرط مستحب است.
اول: این که عبد امین باشد و خیانت نکند.
دوم: این که قادر به کسب و کار باشد.
خداوند گفته است:
﴿فَكَاتِبُوهُمۡ إِنۡ عَلِمۡتُمۡ فِيهِمۡ خَيۡرٗا﴾[النور: ۳۳].
«پس با بندگانتان عقد به کتابت کنید اگر در آنان خیر و نیکی دیدید».
امام شافعی گفته است: مراد از خیر در این آیه قادر بودن بر کسب کردن و امین بودن است، چون کسی که توانایی کار کردن را نداشته باشد از پرداخت مبلغ مورد توافق عاجز است، و غیر امین به وفای او اطمینان و وثوق نیست.