فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد دوم

فهرست کتاب

هبه و هدیه

هبه و هدیه

هبه و هدیه در زبان عربی و در اصطلاح شرع به یک معنی می‌باشند و فرق آن‌ها در این است که، اگر عمل بخشش و هدیه، درباره کسی صورت گیرد که از جهت گرامی داشتن و مهرورزی به وی داده شود آن را هدیه می‌گویند، و در غیر این صورت هبه است. برابر قرآن و سنت و اجماع امت اسلامی هبه مستحب و پسندیده و مطلوب است. خداوند می‌فرماید:

﴿وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰ[المائدة: ۲].

«در نیکی و تقوی به همدیگر کمک و یاری کنید». و معلوم است که هبه، بر و احسان و نیکی است. و در حدیث نبوی، فراوان از هبه سخن رفته است. از جمله: حدیثی است مربوط به بریرة سکه پیامبر جفرمود: «این چیز برای بریره صدقه است و برای ما هدیه است» (به روایت مسلم). و از جمله: حدیث ابوهریره ساست که می‌گوید: «هرگاه خوراکی را نزد پیامبر جمی‌آوردند سوال می‌فرمود، اگر می‌گفتند: هدیه است از آن می‌خورد، و اگر می‌گفتند: صدقه و زکات است از آن نمی‌خورد».