مقدار زکات واجب در مزروعات و میوه جات
بر حسب نوع آبیاری مقدار زکات آن‌ها فرق می‌کند. در آنچه بدون ابزار آبیاری می‌شود مانند محصولات کشاورزی و میوه جاتی که از آب باران و امثال آن استفاده و شرب می‌کنند یک دهم واجب است، و در آنچه به وسیله ابزار و آلات آبیاری گردد نصف یک دهم واجب می‌شود، چون اولی رنج و مشقت ندارد و دومی رنج و مشقت دارد و برای این که پیامبر جگفته است:
«فیما سَقَتِ السَّماءُ والعُیُـونُ أو کان َ عَثَریاً (الذی لَا یشرب إلّا مِنَ المَطَرِ) العُشرُ، وَفیما یُسْقی بالنَّضحِ (الدوالیب ونحوها) نِصْفُ العُشرِ». (رواه البخاری).
«آنچه که از آب باران و چشمه‌ها یا به وسیله ریشه آبیاری می‌شود زکات آن یک دهم ، و آنچه که به وسیله ابزار و آلات آبیاری می‌شود زکات آن نصف یک دهم می‌باشد».
به روایت بخاری. و در مسلم آمده است:
«فیما سَقَتِ الأَنهارُ والغَیمُ (السحاب) العَشرُ، فیما سُقِیَ بِالسّاقِـیَةِ نِصفُ العُشرِ».
«در آنچه به وسیله جویبارها و باران آبیاری می‌شود یک دهم واجب، و در آنچه وسیله ابزار و آلات (ساقیه) آبیاری می‌شود نصف عشر است».
و در روایت ابوداود آمده است: «آنچه که به جوی نزدیک است و با ریشه آب می‌خورد در آن یک دهم واجب است». و اجماع مسلمین بر این منعقد است. و بیهقی و دیگران چنین گفته‌اند. هرگاه نیمه مزرعه با چیزی آبیاری شده که موجب یک دهم و نیمه دیگری با چیزی آبیاری شده که موجب نصف یک درهم می‌شود، و هر دو قسمت مساوی باشند سه چهارم یک دهم واجب می‌شود.