فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد دوم

فهرست کتاب

ساقط شدن فرزند پدر (برادر پدری):

ساقط شدن فرزند پدر (برادر پدری):

فرزند پدر نیز با وجود چهارکس حجب و ساقط می‌گردد:

اول: با وجود پدر.

دوم: باوجود پسر میت.

سوم: با وجود پسر پسر میت.

چهارم: با وجود برادر پدر مادری. چون پیامبر جمی‌فرماید:

«أَلْحِقُوا الفَرَائِضَ بِأَهْلِها فَما أَبْقَتِ الفَرَائِضُ فَلِاُولِی عَصَبَةِ ذَکَرٍ».

«سهام ارث و فرایض را به صاحبان آن بدهید و آنچه از سهام فرایض باقی ماند به صاحبان عصبه مرد بدهید».

(اولی) را به خویشاوندی نزدیکتر تفسیر کرده‌اند، شک نیست در این که پدر و پسر و پسر میت از فرزند پدر میت به میت نزدیکترند که برادر میت می‌شود، و اما تقدیم برادر، پدر مادری بر برادر پدری نیز به آن جهت است که برادر پدر مادری از برادر پدری تنها نزدیکتر است. و پیامبر جگفته است:

«أَعْیَانُ بَنِیْ آدَمَ یَتَوَارَثُوْنَ دُوْنَ بَنِی العَلَّاتِ».

«وقتی که اعیان بنی آدم با بنی العلات جمع شوند اعیان از همدیگر ارث می‌برند نه بنی العلات».

بنوالأعیان یعنی برادران پدر مادری که از یک سرچشمه‌اند، و بنوالعلات یعنی برادران پدری، چون مادر هر یکی به دیگری شیر نداده است.

و بنوالأخیاف یعنی برادران مادری، و اخیاف به معنی اختلاط و آمیزش است. چون آنان هم از اختلاط و آمیزش مردانی چند به وجود آمده‌اند و پدرشان یکی نیست و مادرشان یکی است.