حیات صحابه – جلد ششم

بیانیه پیامبر صدر ترسانیدن از گناهان کبیره

احمد، ترمذی - و گفته که غریب است -، بغوی، ابن قانع و ابو نعیم از ایمن بن خریم سروایت نموده‏اند که گفت: رسول خدا صبرای ایراد بیانیه برخاست، و فرمود: «شهادت دروغ با شرک به خدا برابر گردانیده شده است»، این را سه بار گفت، و بعد از آن تلاوت نمود:

﴿فَٱجۡتَنِبُواْ ٱلرِّجۡسَ مِنَ ٱلۡأَوۡثَٰنِ وَٱجۡتَنِبُواْ قَوۡلَ ٱلزُّورِ﴾[الحج: ۳۰].

ترجمه: «از پلیدی بتان بپرهیزید، و از سخن دروغ اجتناب کنید» [۵۴].

این چنین در الکنز (۷/۴) آمده است.

و ابن ابی الدنیا از انس بن مالک سروایت نموده، که گفت: رسول خدا صبرای ما بیانیه داد، و مسئله سود را یاد آور شد، و کارش را بزرگ و خطرناک توصیف نمود و گفت: «درهمی را که مردی از سود به دست می‏آورد، در گناه نزد خداوند از سی و شش زنایی که مرد مرتکب می‏شود بزرگتر است، و بزرگترین و بدترین سود، ریختاندن آبروی مرد مسلمان است» [۵۵]. این چنین در الترغیب (۲۸۲/۴) آمده است.

و ابن ابی شیبه از ابوموسی اشعری سروایت نموده، که گفت: روزی رسول خدا صبرای ما بیانیه ایراد نمود و گفت: «ای مردم، از شرک بپرهیزید، چون شرک از رفتار مورچه پنهان‏تر است»، کسی در آن میان گفت: ای رسول خدا، چگونه از آن بپرهیزیم و خود را نگه داریم، در حالی که شرک از رفتار مورچه پنهان‏تر است؟ گفت: «بگویید: بار خدایا، ما به تو از این پناه می‏بریم، که به تو در حالیکه ما می‏دانیم شرک بیاوریم، و از آنچه نمی‏دانیم از تو مغفرت می‏خواهیم» [۵۶]. این چنین در الکنز (۱۶۹/۲) آمده است [۵۷].

[۵۴] ضعیف. ترمذی (۲۲۹۹) آلبانی آن را ضعیف دانسته. ترمذی می گوید: غریب است. همچنین احمد (۴/ ۳۲۲). [۵۵] صحیح لغیره. ابن ابی الدنیا در کتاب ذم الغیبة و بیهقی. منذری به ضعف آن اشاره نموده و بیهقی آن را به علت یکی از راویان آن ضعیف دانسته است. آلبانی در صحیح الترغیب (۱۸۵۶) آن را صحیح لغیره می داند. وی به شواهد این حدیث اشاره نموده است. [۵۶] نص دعاء چنین است: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ أَنْ نُشْرِكَ بِكَ ونحن نَعْلَمُهُ، وَنَسْتَغْفِرُكَ لِمَا لاَ نَعْلَمه».م. [۵۷] حسن لغیره. احمد (۴/ ۴۰) آلبانی در ضعیف الترغیب (۳۶) آن را حسن لغیره می داند. نگا: الضعیفة (۳۷۵۵).