حیات صحابه – جلد ششم

توصیف مردی از نصارای عرب از اصحاب در پیش روی فرمانده دمشق

ولید بن مسلم می‏گوید: کسی که از یحیی بن یحیای غسانی شنیده بود، برایم خبر داد، که وی از دو مرد از قومش حدیث بیان می‏نمود، که آن دو گفتند: هنگامی که مسلمانان در ناحیه اردن پایین شدند، ما در میان خود گفتیم، دمشق محاصره خواهد شد، بنابراین قبل از آن راهی دمشق شدیم و به خرید و فروش پرداختیم، و در حالی که ما در این وضع قرار داشتیم، فرمانده آن، کسی را دنبال ما روان نمود، و ما نزدش حاضر شدیم. گفت: شما از عرب‏ها هستید؟ گفتیم: آری، گفت: نصرانی هستید؟ گفتیم: آری، گفت: باید یکی از شما برود، و درباره این قوم و نظرشان برای ما تجسس نماید، و دومی بالای متاع همراهش اینجا بماند. آن گاه یکی از ما این عمل را انجام داد، و مدتی درنگ نمود و بعد از آن نزدش آمد و گفت: من نزدت، از نزد مردان لاغر، که اسبان نجیب را سوار شده‏اند آمده‏ام. از طرف شب در عبادت‌اند، و از طرف روز سوارکار، تیرها را درست می‏کنند و می‏تراشند، و نیزه‏ها را راست می‏نمایند. اگر برای همنشینت سخنی را بگویی، آن را نمی‏شنود، البته به سبب بلندی صداهایشان به قرآن و ذکر. می‏گوید: آن گاه وی به‌سوی یارانش ملتفت گردید و گفت: از آنان چیزی برای‌تان آمده، که طاقت و توانایی آن را ندارید. این چنین در البدایه (۱۵/۷) آمده است. و ابن عساکر (۱۴۳/۱) این را از یحیی بن یحیای غسانی به مثل آن روایت کرده است. و در روایت وی: کم گوشت در بدل نجیب آمده است، و در بدل نیزه‏ها را راست می‏نمایند، نیزه‏ها را درست می‏نمودند، آمده است.