حیات صحابه – جلد ششم

بیانیه‏اش صدرباره قدر

طبرانی در الأوسط و ابو سهل جندیسابوری از علی سروایت نموده‏اند که گفت: رسول خدا صبه منبر بلند شد، و پس از حمد و ثنای خداوند گفت: «کتابیست که خداوند در آن اهل جنت را با نام‏ها و نسب هایشان نوشته است و طبق آن حساب می‏شوند و جمع می‏گردند، نه بر آنان تا روز قیامت افزوده می‏شود و نه از آنان تا روز قیامت کم می‏گردد». بعد از آن گفت: «کتابیست که خداوند در آن اهل آتش را با نام‏ها و نسب‏هایشان نوشته است، آنان طبق آن حساب می‏شوند و جمع می‏گردند، نه بر آنان تا روز قیامت افزوده می‏شود و نه از ایشان کاسته می‏شود، خاتمه عمل جنتی به عمل اهل جنت است، اگر چه هر عملی انجام دهد، و خاتمه عمل دوزخی به عمل اصل آتش است، اگرچه هر عملی انجام دهد، گاهی اهل سعادت را به راه بدبختی و شقاوت سوق داده می‏شوند، حتی که گفته می‏شود، چقدر ایشان به آنان مشابه‏اند، بلکه اینان از جمله آنان‌اند، ولی سعادت به سراغ‌شان می‏آید و نجات‌شان می‏دهد، و گاهی اهل بدبختی و شقاوت به راه سعادت سوق داده می‏شوند، حتی که گفته می‏شود، چقدر ایشان به آنان مشابه‏اند، بلکه ایشان از آنان‌اند، ولی بدبختی به سراغ‌شان فرا می‏رسد و بیرون‌شان می‏سازد، کسی را که خداوند در ام الکتاب نیک بخت نوشته باشد، وی را از دنیا تا وقتی که در عملی به کار نیندازد و به آن قبل از مرگش نیک بختش نسازد بیرون نمی‏سازد، ولو که آن عمل به اندازه زمان حرکت دست در دوشیدن شتر باشد [۶۵]، و کسی را که خداوند در کتاب بدبخت و شقی نوشته باشد، او را از دنیا تا وقتی که در عملی به کار نیندازد و به آن قبل از مرگش بدبختش نسازد بیرون نمی‏سازد، ولو که آن عمل به اندازه زمان حرکت دست در دوشیدن شتر باشد، و اعمال منوط به خاتمه آن است» [۶۶]. این چنین در الکنز (۸۷/۱) آمده است. هیثمی (۲۱۳/۷) می‏گوید: این را طبرانی در الأوسط روایت نموده، و در آن حماد بن واقد صفار آمده، و ضعیف می‏باشد.

[۶۵] وقتی حیوان پستان داری دوشیده شود، دست در فاصله‏های کوتاهی به پستان می‏رسد، و با فشار آن شیر را به پایین می‏کشاند، و باز برای این عمل بلند می‏گردد، که این عمل را در عربی «فواق» می‏گویند، و هدف در حدیث همین فاصله می‏باشد.م. [۶۶] ضعیف. طبرانی در الاوسط. در سند آن ابن واقد الصفار است که چنانکه هیثمی (۷/ ۱۲۳) می گوید ضعیف است.