حیات صحابه – جلد ششم

بیانیه وی سدر نصیحت رعیت و بیان حق رعیت بر وی

ابن جریر همچنان در تاریخش (۲۸۲/۳) روایت نموده که: عمر سبیانیه داد، و بعد از حمد و ثناء بر خداوند و درود بر محمد صگفت: ای مردم، بعضی از انواع طمع فقر است، و بعضی از انواع ناامیدی غناء و توانگری است، شما آنچه را جمع می‏کنید که نمی‏خورید، و آنچه را آرزو می‏نمایید که درک نمی‏کنید، و شما مهلت داده شده در دار فریب و غرور هستید، در زمان رسول خدا صبه وحی مؤاخذه می‏شدید، کسی که چیزی را پنهان می‏نمود، به همان پنهانش مؤاخذه می‏شد، و کسی که چیزی را آشکار می‏نمود، به همان آشکارش مؤاخذه می‏شد، ولی برای ما بهترین اخلاق‌تان را ظاهر نمایید، و خدا خود به پنهان‏ها داناتر است، کسی که چیزی را به ما آشکار نمود و ادعا کرد که باطن و پنهانش خوب است، تصدیقش نمی‏کنیم، و کسی که برای ما ظاهر خوب آشکار نمود، به وی گمان نیک میکنیم، و بدانید که بعضی ازانواع حرص شعبه و بخشی از نفاق است:

﴿وَأَنفِقُواْ خَيۡرٗا لِّأَنفُسِكُمۡۗ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ﴾[التغابن: ۱۶].

ترجمه: «و انفاق کنید که برای شما بهتر است، و آنها که از بخل و حرص خویشتن مصون بمانند رستگار و پیروزاند».

ای مردم، جای بود و باش خویش را نیک سازید، امورتان را اصلاح نمایید، و از پروردگارتان بترسید، و برای زنان‌تان لباس قباطی [۱۲۰]مپوشانید، چون اگر این از نازکی و شفافی اش بدن را ننمایاند، باز هم آن را ظاهر و برازنده می‏سازد [۱۲۱]، ای مردم، امیدوارم، به صورت کفاف و برابر نجات یابم نه به نفعم باشد و نه به ضررم، من امیدوارم، اگر در میان شما اندک عمر به سر برم یا زیاد، در میان‏تان إن شاءاللَّه به حق عمل نمایم، و هیچ کسی از مسلمانان - اگر چه در خانه‏اش باشد - باقی نماند، مگر اینکه حق و نصیبش از مال خداوند برایش بیاید، در حالی که خودش به عمل آن مکلف نشود، و روزی هم در آن تکلیف و زحمت نکشد، و اموالتان را که خداوند برای‌تان رزق داده اصلاح نمایید، اندک و کم توأم با سهولت و نرمی، از زیاد توأم با دشواری و شدت بهتر است، و قتل مرگی از مرگ هاست که دامنگیر نیکوکار و فاجر می‏شود، ولی شهید کسی است که نیتش را خالص گردانیده باشد، و وقتی یکی از شما خواست شتری بخرد، باید به شتر دراز و بزرگ روی بیاورد، و با عصایش وی را بزند، اگر آن را تیز قلب و چالاک یافت باید خریداریش نماید.

[۱۲۰] منسوب به قبطی‏های مصر، مفرد آن «قبطه» است، و نوعی از لباس‏های مصر است، که نازک و شفاف بوده و رنگ سفید دارد [۱۲۱]. یعنی: این لباس نازک و شفاف است، و نباید پوشیده شود، اگر باز هم ادعا می‏شود، که آنقدر نازک و شفاف نیست که بدن از آن معلوم شود، پاسخ آن است که این نوع لباس به سبب نازک بودنش، به بدن می‏چسبد، و بدون را طوری ظاهر می‏سازد، که گویی آن راتوصیف می‏نماید، و پوشیدن این نوع لباس درست نیست. م.