بیانیه وی سدر نصیحت رعیت و بیان حق رعیت بر وی
ابن جریر همچنان در تاریخش (۲۸۲/۳) روایت نموده که: عمر سبیانیه داد، و بعد از حمد و ثناء بر خداوند و درود بر محمد صگفت: ای مردم، بعضی از انواع طمع فقر است، و بعضی از انواع ناامیدی غناء و توانگری است، شما آنچه را جمع میکنید که نمیخورید، و آنچه را آرزو مینمایید که درک نمیکنید، و شما مهلت داده شده در دار فریب و غرور هستید، در زمان رسول خدا صبه وحی مؤاخذه میشدید، کسی که چیزی را پنهان مینمود، به همان پنهانش مؤاخذه میشد، و کسی که چیزی را آشکار مینمود، به همان آشکارش مؤاخذه میشد، ولی برای ما بهترین اخلاقتان را ظاهر نمایید، و خدا خود به پنهانها داناتر است، کسی که چیزی را به ما آشکار نمود و ادعا کرد که باطن و پنهانش خوب است، تصدیقش نمیکنیم، و کسی که برای ما ظاهر خوب آشکار نمود، به وی گمان نیک میکنیم، و بدانید که بعضی ازانواع حرص شعبه و بخشی از نفاق است:
﴿وَأَنفِقُواْ خَيۡرٗا لِّأَنفُسِكُمۡۗ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ﴾[التغابن: ۱۶].
ترجمه: «و انفاق کنید که برای شما بهتر است، و آنها که از بخل و حرص خویشتن مصون بمانند رستگار و پیروزاند».
ای مردم، جای بود و باش خویش را نیک سازید، امورتان را اصلاح نمایید، و از پروردگارتان بترسید، و برای زنانتان لباس قباطی [۱۲۰]مپوشانید، چون اگر این از نازکی و شفافی اش بدن را ننمایاند، باز هم آن را ظاهر و برازنده میسازد [۱۲۱]، ای مردم، امیدوارم، به صورت کفاف و برابر نجات یابم نه به نفعم باشد و نه به ضررم، من امیدوارم، اگر در میان شما اندک عمر به سر برم یا زیاد، در میانتان إن شاءاللَّه به حق عمل نمایم، و هیچ کسی از مسلمانان - اگر چه در خانهاش باشد - باقی نماند، مگر اینکه حق و نصیبش از مال خداوند برایش بیاید، در حالی که خودش به عمل آن مکلف نشود، و روزی هم در آن تکلیف و زحمت نکشد، و اموالتان را که خداوند برایتان رزق داده اصلاح نمایید، اندک و کم توأم با سهولت و نرمی، از زیاد توأم با دشواری و شدت بهتر است، و قتل مرگی از مرگ هاست که دامنگیر نیکوکار و فاجر میشود، ولی شهید کسی است که نیتش را خالص گردانیده باشد، و وقتی یکی از شما خواست شتری بخرد، باید به شتر دراز و بزرگ روی بیاورد، و با عصایش وی را بزند، اگر آن را تیز قلب و چالاک یافت باید خریداریش نماید.
[۱۲۰] منسوب به قبطیهای مصر، مفرد آن «قبطه» است، و نوعی از لباسهای مصر است، که نازک و شفاف بوده و رنگ سفید دارد [۱۲۱]. یعنی: این لباس نازک و شفاف است، و نباید پوشیده شود، اگر باز هم ادعا میشود، که آنقدر نازک و شفاف نیست که بدن از آن معلوم شود، پاسخ آن است که این نوع لباس به سبب نازک بودنش، به بدن میچسبد، و بدون را طوری ظاهر میسازد، که گویی آن راتوصیف مینماید، و پوشیدن این نوع لباس درست نیست. م.