باب ۵: از بین رفتن و برداشته شدن علم و آشکار شدن جهل و فتنه و فساد در آخر زمان
۱٧۰٩ ـحدیث: «أَنَسٍس قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِج: إِنَّ مِنْ أَشْرَاطِ السَّاعَةِ أَنْ يُرْفَعَ العِلْمُ، وَيَثْبُتَ الْجَهْلُ، وَيُشْرَبَ الْخَمْرُ، وَيَظْهَرَ الزِّنَا» [۴۴۰].
یعنی: «انسسگوید: پیغمبر جگفت: یکى از نشانههاى قیامت این است که علم (دین) از بین برداشته مىشود و جهل و نادانى (به احکام دین) فراوان مىگردد، شرابخوارى و زنا آشکار مىگردد».
۱٧۱۰ ـحدیث: «أَبِي مُوسىس قَالَ النَّبِيُّج: إِنَّ بَيْنَ يَدَيِ السَّاعَةِ أَيَّامًا، يُرْفَعُ فِيهَا الْعِلْمُ، وَيَنْزِلُ فِيهَا الْجَهْلُ، وَيَكْثُرُ فِيهَا الْهَرْجُ وَالْهَرْجُ الْقَتْلُ» [۴۴۱].
یعنی: «ابو موسىسگوید: پیغمبر جگفت: چند روزى قبل از آمدن قیامت (به واسطه از بین رفتن علماء دین) علوم دینى از بین مردم برداشته مىشود و جهل و ناآگاهى (به دستورات دین) شایع مىگردد، قتل و آدمکشى فراوان و رواج مىیابد».
«هرج: آدمکشى».
۱٧۱۱ ـحدیث: «أَبِي هُرَيْرَةَس عَنِ النَّبِيِّج، قَالَ: يَتَقَارَبُ الزَّمَان، وَيَنْقُصُ الْعَمَلُ، وَيُلْقَى الشُّحُّ، وَتَظْهَرُ الْفِتَنُ، وَيَكْثُرُ الْهَرْجُ قَالُوا: يَا رَسُولَ اللهِ أَيُّمَ هُوَ قَالَ: القَتْلُ، الْقَتْلُ» [۴۴۲].
یعنی: «ابو هریرهسگوید: پیغمبر جگفت: دنیا به آخر نزدیک مىشود، اعمال خیر و عبادت کم مىگردد، بخل و حرص فراوان مىشوند، فتنه و فساد آشکار مىگردند و هرج شیوع مىیابد. اصحاب گفتند: اى رسول خدا! (هرج) چیست؟ گفت: آدمکشى است آدمکشى است».
۱٧۱۲ ـحدیث: «عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ الْعَاصِ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِج يَقُول: إِنَّ الله لاَ يَقْبِضُ الْعِلْمَ انْتِزَاعًا، يَنْتَزِعُهُ مِنَ الْعِبَادِ وَلكِنْ يَقْبِضُ الْعِلْمَ بِقبْضِ الْعُلَمَاءِ حَتَّى إِذَا لَمْ يُبْقِ عَالِمًا، اتَّخَذَ النَّاسُ رُءُوسًا جُهَّالاً، فَسُئِلُوا، فَأَفْتَوْا بغَيْرِ عِلْمٍ، فَضَلُّوا وَأَضَلُّوا» [۴۴۳].
یعنی: «عبدالله بن عمرو بن عاصبگوید: شنیدم که پیغمبر جمىگفت: خداوند علم را به این صورت که آن را از قلب علماء بیرون آورد بر نمىدارد، بلکه علم را به وسیله از بین بردن علماء از بین مىبرد، به نحوى که دیگر عالم دینى باقى نمىماند، مردم از رؤساى جاهل به امور دینى پیروى مىنمایند این جاهلان بدون علم فتوا مىدهند، خود که گمراه هستند دیگران را نیز گمراه مىسازند».
[۴۴۰] أخرجه البخاري في: ۳ كتاب العلم: ۲۱ باب رفع العلم وظهور الجهل. [۴۴۱] أخرجه البخاري في: ٩۲ كتاب الفتن: ۵ باب ظهور الفتن. [۴۴۲] أخرجه البخاري في: ٩۲ كتاب الفتن: ۵ باب ظهور الفتن. [۴۴۳] أخرجه البخاري في: ۳ كتاب العلم: ۳۴ باب كيف يقبض العلم.